Η φάρμα μας

Το φυτό αποτελεί μία εναλλακτική καλλιέργεια, για την οποία ενδιαφέρον επιδεικνύουν κυρίως οι νέοι αγρότες. Η καλλιέργεια του Γκότζι Μπέρι είναι εφικτή στην Ελλάδα  καθώς οι έρευνες έδειξαν ότι ευδοκιμεί στη χώρα μας. Η φύτευσή του μπορεί να γίνει σχεδόν όλες της εποχές όμως για καλύτερα αποτελέσματα το φθινόπωρο και την άνοιξη μέχρι αρχές του Μαΐου. Η αποστάσεις πρέπει να είναι 2 έως 2,3 μ. φυτό από φυτό και 3,5 έως 4 μ. μεταξύ των γραμμών.Το φυτό ανήκει στην ίδια κατηγορία όπου ανήκει και η ντομάτα κι απ’ ότι φαίνεται έχει αρκετούς  κοινούς εχθρούς  όπως ακάραια, τετράνυχος και ωίδιο. Βέβαια έχει κι άλλους  εχθρούς οι οποίοι όμως είναι αντιμετωπίσιμοι.
Το έδαφος παίζει σημαντικό ρόλο στη σωστή υγεία και ανάπτυξη του φυτού. Το Γκότζι Μπέρι χρειάζεται πορώδες έδαφος για την γρήγορη αποστράγγιση και τον καλό αερισμό του ριζικού συστήματος  διότι αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα στην περίπτωση όπου δεν απορροφάτε το νερό και ιδιαίτερα στις υψηλές θερμοκρασίες έως και το θάνατο του φυτού. Το  ph του εδάφους πρέπει να είναι υψηλότερο του 7 έως 8 καθώς το ph παίζει σημαντικό ρόλο στην καλή υγεία και στην ποιότητα των καρπών. Έτσι πετυχαίνοντας το καλύτερο  ph στο έδαφος μειώνουμε αυτόματα πολλά προβλήματα για τα φυτά μας.
Το Goji Berry δεν χρειάζεται ιδιαίτερη λίπανση διότι δεν είναι απαιτητικό φυτό. Καλό είναι να προστίθεται λίγη κοπριά χωνεμένη από αιγοπρόβατα για καλύτερη ανάπτυξη. Επίσης η χρήση ενεργών μικροοργανισμών και ζεόλιθου, βοηθά στην ποιότητα των καρπών αλλά και στην ανθεκτικότητα των φυτών. Το νερό είναι απαραίτητο αν και το Goji Berry είναι αρκετά ανθεκτικό στην ξηρασία καθώς έχει βαθύ ριζικό σύστημα ειδικά στη διάρκεια της καρποφορίας  και στα πρώτα στάδια της φύτευσης. Το πότισμα πρέπει να γίνετε πάντα αργά το απόγευμα και μόνο με στάγδην όχι με κατάκλιση και όχι σε μεγάλες ποσότητες εκτός και αν το έδαφος απορροφάει πολλή γρήγορα το νερό και στεγνώνει γρήγορα. Η συχνότητα του εξαρτάτε πρώτον από την ηλικία του φυτού και δεύτερον από των τύπο του εδάφους. Πιο συγκεκριμένα όταν το φυτό είναι ηλικίας από 1 έως 3 μήνες  και σε έδαφος μέσης απορρόφησης του νερού το πότισμα πρέπει να γίνεται κάθε 3 με 4 ημέρες. Στη συνέχεια ανά 7 έως 10 ημέρες ή και αργότερα ανάλογα με της κατά τόπους συνθήκες.
Το κλάδεμα παίζει σημαντικό ρόλο ως προς τη διαμόρφωση και τον αερισμό του φυτού. Αν θέλετε να γίνει θάμνος, αφήνεται όλους τους βλαστούς πού θα ξεπεταχτούν  και αργότερα όταν  πυκνώσει αραιώνετε έτσι ώστε να περνά το φως και να έχουμε καλύτερο αερισμό. Για να γίνει δένδρο αφήνετε το πιο δυνατό βλαστό να φθάσει 1,20 έως 1,40 μέτρα  ύψος  και στη συνέχεα το κόβετε στην κορυφή  για να πετάξει κλωνάρια, αφήνετε περίπου 6, σε ύψος από 50 εκατοστά και πάνω. Το φυτό έχει την ιδιότητα να αντέχει σε ακραίες θερμοκρασίες, από -20 έως +40 βαθμούς Κελσίου, χρειάζεται στραγγισμένα εδάφη και μεγάλης διάρκειας ηλιοφάνεια. Οι σπόροι του πρέπει να φυτευτούν τους χειμερινούς μήνες, ώστε την άνοιξη να αρχίσει να βγαίνει ρίζα.
Το ύψος του δένδρου μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 4 έως 5 μέτρα, με το κατάλληλο κλάδεμα μπορεί όμως να διατηρηθεί και σε πιο χαμηλό ύψος. Είναι ένα δέντρο που ζει μέχρι και 100 χρόνια. Καρπούς παράγει από τον πρώτο και δεύτερο χρόνο, ενώ σε πλήρη παραγωγή φτάνει στο τρίτο και τέταρτο έτος. Η συλλογή του καρπού είναι δύσκολη, καθώς γίνεται με το χέρι και για το λόγο αυτό το προτιμούν αγρότες που καλλιεργούν λίγα στρέμματα. Κατά την εποχή συλλογής του Γκότζι Μπέρι, ο αγρότης θα πρέπει κάθε 3-4 ημέρες να μαζεύει τους καρπούς. Οι καλύτερες εποχές για φύτεμα είναι την Άνοιξη και το Φθινόπωρο, αλλά και τις άλλες εποχές μπορεί να επιτευχθεί επιτυχές φύτεμα. Όταν ο καιρός ζεστάνει ξεκινούν να βγαίνουν φυλλαράκια και κατά το Μάιο με Ιούνιο ανθίζουν.
Σύμφωνα με στοιχεία από χώρες του εξωτερικού όπως η Κίνα και η Αμερική, η καλλιέργεια του Goji Berry  μπορεί να αποφέρει πολύ καλή στρεμματική απόδοση. Βέβαια στις κλιματικές συνθήκες / χώμα της Ελλάδας η απόδοση μπορεί να διαφέρει καθώς αυτή τη στιγμή η καλλιέργεια του φυτού στη χώρα μας βρίσκεται σε εμβρυακό επίπεδο. Καλλιέργεια ενός (1) στρέμματος Γκότζι Μπέρι είναι δυνατό να αποφέρει από 600 έως και πάνω από 1.000 κιλά στην τριετία). Με τιμή από 5,5 έως 6 ευρώ/κιλό μπορεί να αποδώσει από 3.300 έως και 6.000 ευρώ το στρέμμα.

Η καλλιέργεια στην Ελλάδα
Το Goji Berry άρχισε να καλλιεργείται σε πειραματικό στάδιο σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας και μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ασφαλή συμπεράσματα, καθώς τα δέντρα είναι μικρά και δεν μπορούν οι γεωπόνοι να μιλούν ούτε για συγκεκριμένες ποσότητες του καρπού ούτε για τιμή πώλησης. Υπάρχει ωστόσο η συγκρατιμένη αισιοδοξία ότι η καλλιέργεια του φυτού μπορεί να αποβεί αρκετά κερδοφόρα λόγω των πολύ ευεργετικών ιδιοτήτων του φυτού και η αντίληψη ότι κάνει καλό στην υγεία.
Θέλει λίγα στρέμματα και μπορεί να έχει καλό εισόδημα ο αγρότης. Κάποιοι νέοι αγρότες το τολμούν. Εκτός όμως από τους νέους αγρότες και αρκετοί παλαιότεροι αρχίζουν να κάνουν «στροφή» στις εναλλακτικές καλλιέργειες, δηλώνοντας απογοητευμένοι από το γεγονός ότι ο κόπος τους με άλλα φυτά δεν ανταμείβεται. Οι νέοι αγρότες δεν ασχολούνται πια πολύ με τις παραδοσιακές καλλιέργειες και ψάχνουν κάτι καινούριο και πιο αποδοτικό, καθώς το λάδι, τα ροδάκινα και τα μήλα δεν είναι πια ιδιαίτερα αποδοτικά. Είναι δύσκολο να βρεθεί σπόρος καθώς δεν υπάρχει στο ελληνικό εμπόριο. Αν κάποιος αγοράσει δενδρύλλια  πρέπει να προσέξει ώστε να λάβετε το ανάλογο πιστοποιητικό σχετικά με την ποικιλία και την ηλικία των δένδρων.
Δυστυχώς, πολλοί καλλιεργητές Goji Berry στην Ελλάδα, έχουν προμηθευτεί φυτά ακατάλληλα για καλλιέργεια από διάφορους προμηθευτές και διακινητές. Από μια έρευνα που έγινε, σχεδόν οκτώ στους 10 Έλληνες καλλιεργητές που φύτεψαν Γκότζι Μπέρι δεν θα πάρουν ποτέ το εισόδημα που προσδοκούσαν, διότι τα φυτά τους είναι καλλωπιστικά (στην Αγγλία τα χρησιμοποιούν χρόνια για φράχτες στα αγροκτήματα). Τα φυτά αυτά δεν θα δώσουν ποτέ τους καρπούς που περιμένετε να καταναλωθούν νωποί ή να αποξηρανθούν διότι: Δεν είναι κατάλληλα για γραμμική καλλιέργεια, παρόλο που ανθίζουν αρκετά, “δένουν” ελάχιστους καρπούς και τέλος οι καρποί είναι πικροί και δεν τρώγονται.
Μεγάλη προσοχή λοιπόν στα φυτά που θα προμηθευτείτε για καλλιέργεια αλλά και για τον κήπο σας αν θέλετε να έχετε πολλούς γλυκούς καρπούς Goji Berry. Τα φυτά που είναι κατάλληλα για παραγωγή βρώσιμων γλυκών στη γεύση, αλλά και πολλών καρπών ανά δέντρο, είναι αυτά που έχουν λογχοειδή μικρά φύλλα, με σκούρο πράσινο χρώμα. Τα φυτά που είναι ακατάλληλα για καλλιέργεια και παραγωγή εμπορεύσιμων καρπών είναι στρογγυλεμένα και έχουν πιο ανοιχτό πράσινο χρώμα. Στην περίπτωση που έχετε φυτέψει, σε χωράφι για καλλιέργεια ή στον κήπο σας, φυτά όπως τα παραπάνω ακατάλληλα για παραγωγή βρώσιμων καρπών Γκότζι Μπέρι, θα πρέπει να τα ξεριζώσετε το συντομότερο δυνατόν διότι μετά τον δεύτερο χρόνο, τα φυτά θα έχουν πολύ βαθειά ρίζα, στο χωράφι ή τον κήπο και θα είναι δύσκολο να τα ξεριζώσετε οριστικά.

Πηγή: healthyliving.gr

Τα Mπλε Mούρα και τα Mύρτιλλα για να έχουν καλή απόδοση καρπών χρειάζονται ηλιοφάνεια, όξινο χώμα, περιοχή με καλή αποστράγγιση εδάφους και κάποιες ώρες κρύου των χειμώνα, ο αριθμός των οποίων ποικίλει αναλόγως της ποικιλίας, για να μπορέσουν να ανθοφορήσουν.
Η καλλιέργεια και η κατανάλωση των μπλε μούρων στην Ελλάδα βρίσκονται ακόμα στα σπάργανα, αλλά το ενδιαφέρον συνεχώς αυξάνεται τα τελευταία χρόνια. Η Ελλάδα, και ιδιαίτερα η βόρεια Ελλάδα, βρίσκεται σε κατάλληλη γεωγραφική θέση και το κλίμα της καλύπτει τις ανάγκες των φυτών. Η καλλιέργεια των μπλε μούρων αποτελεί μια πολύ καλή εναλλακτική λύση για όσους ενδιαφέρονται να ασχοληθούν με κάτι καινούριο. Αποτελεί επίσης ιδανική καλλιέργεια για όσους θέλουν να ασχοληθούν με την βιολογική γεωργία καθώς το φυτό είναι αρκετά ανθεκτικό σε ασθένειες.
Όσοι βρίσκονται σε νοτιότερες περιοχές θα μπορούσαν να πειραματιστούν με το είδος rabbit-eye, οι ποικιλίες του οποίου απαιτούν λιγότερες ώρες κρύου.

Καλλιέργεια Blueberry – Μύρτιλλων – Μπλε Μούρων
Η καλλιέργεια μπλε μούρων είναι μια εξαιρετική προσθήκη σε κάθε κήπο ή σε κάθε άλλη αγροτική καλλιέργεια, και μάλιστα είναι μια σχετικά εύκολη καλλιέργεια για να ασχοληθεί κάποιος. Ακολουθούν μερικά βασικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε:
•    Οι θάμνοι των μπλε μούρων αναπτύσσονται καλύτερα σε όξινο έδαφος με pH που κυμαίνεται γύρω στο 5 ή λίγο πιο κάτω. Μπορείτε να μετρήσετε το pH του εδάφους σας με ένα οικονομικό τέστ οξύτητας που πουλάνε στα μαγαζιά με κηπευτικά εργαλεία, έτσι ώστε να διαπιστώσετε ποιό μέρος της αυλής σας είναι το πιο κατάλληλο για τα μπλε μούρα. Οι πευκοβελόνες και η ξανθιά τύρφη μπορούν να σας βοηθήσουν να μειώσετε το pH του εδάφους αν χρειαστεί.
•    Στα πουλιά γενικά αρέσουν πολύ τα ώριμα μπλε μούρα, συνεπώς θα χρειαστεί να καταστρώσετε ένα σχέδιο αντιμετώπισης των πτηνών όταν πλησιάζει η εποχή της συγκομιδής. Μεγάλη βοήθεια προσφέρουν τα ειδικά δίχτυα που τοποθετούνται πάνω από τους θάμνους και προστατεύουν τους καρπούς από τα πουλιά.
•    Ποτέ μην φυτεύετε τους θάμνους των μπλε μούρων σε χαμηλά σημεία όπου συγκεντρώνονται στάσιμα νερά. Οι θάμνοι χρειάζονται χώμα με καλή αποστράγγιση, ενώ γενικά δεν αναπτύσσονται σωστά όταν οι ρίζες τους βρίσκονται συνεχώς κάτω από νερό.
•    Τα μπλε μούρα έχουν υψηλή αντοχή στο κρύο, πράγμα που τα καθιστά ένα πολύ δημοφιλές φρούτο για καλλιέργεια στις βόρειες περιοχές. Στην πραγματικότητα, πολλές ποικιλίες μπλε μούρου δεν παράγουν καρπό σωστά αν τα φυτά δεν εκτεθούν σε αρκετές μέρες με θερμοκρασίες ψύχους. Θα πρέπει να επιλέξετε προσεκτικά τη σωστή ποικιλία μπλε μούρων για να ταιριάζει στο δικό σας κλίμα.
•    Μετά τη συγκομιδή, τα μπλε μούρα καταψύχονται με ευκολία, οπότε μπορείτε να φυλάξετε τη σοδειά σας για μετέπειτα κατανάλωση.
•    Οι μέλισσες είναι απαραίτητες για την επικονίαση των ανθών στους θάμνους των μπλε μούρων, επομένως χρειάζεται πολύ προσοχή με τα εντομοκτόνα. Μπορείτε επίσης να πάρετε καλύτερης ποιότητας μπλε μούρα αν υπάρξει διασταύρωση με περισσότερες από μια ποικιλίες μπλε μούρων που μπορεί να έχετε στον κήπο σας.
•    Τα μπλε μούρα αποτελούν εξαιρετική πηγή ανθοκυανινών, ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό με αντιγηραντικές και αντικαρκινικές ιδιότητες.
Τοποθεσία Χωραφιού
Το πρώτο σας μέλημα είναι να βρείτε ένα ηλιόλουστο σημείο, ενώ το δεύτερο πράγμα που θα πρέπει να προσέξετε είναι να έχετε καλή ποιότητα χώματος. Ακόμα και αν καλύπτετε αυτές τις ανάγκες, υπάρχουν ακόμα ορισμένα πράγματα που θα πρέπει να συνυπολογίσετε όταν επιλέγετε την πιο κατάλληλη θέση για τα μπλε μούρα σας.
Ηλιοφάνεια
Αυτή είναι μια προφανής ιδιότητα που θα πρέπει να πληροί ο τόπος καλλιέργειας, και ίσως το πρώτο πράγμα το οποίο και εσείς σκεφτήκατε. Τα φυτά σας θα χρειαστούν καθημερινά το πλήρες φως του ηλίου από το πρωί ως το απόγευμα, οπότε οφείλετε να παρατηρήσετε την ηλιοφάνεια του σημείου που έχετε επιλέξει σε διάφορες ώρες μέσα στη μέρα. Είναι εύκολο να σας ξεγελάσει κάποιο δέντρο το οποίο θα σκιάζει τον κήπο σας τις απογευματινές ώρες αν εσείς βλέπετε το συγκεκριμένο σημείο μόνο το πρωί.
Ποιότητα Χώματος
Τα μπλε μούρα προτιμούν το όξινο χώμα, αλλά συνήθως ευδοκιμούν ακόμα και όταν αυτό δεν είναι απόλυτα όξινο. Αν μπορέσετε να επιλέξετε μια τοποθεσία που ήδη διαθέτει εκ φύσεως ένα κάπως όξινο χώμα, αυτό θα κάνει τη ζωή σας ευκολότερη. Στην αντίθετη περίπτωση, θα χρειαστεί να σκάψετε λίγο περισσότερο και να κάνετε μόνοι σας τις απαραίτητες βελτιώσεις στο χώμα.
Υπάρχουν ορισμένες συσκευές ελέγχου του χώματος οι οποίες πωλούνται στα καταστήματα με εργαλεία κήπου και είναι πολύ εύκολες στη χρήση. Χωρίς να περιπλέξουμε τα πράγματα, οι θάμνοι των μπλε μούρων προτιμούν pH ίσο ή λίγο μικρότερο του 5.
Αποστάσεις
Όταν εντοπίσετε ένα καλό σημείο για τους θάμνους σας, μην ξεχάσετε να αφήσετε αρκετό χώρο ανάμεσά τους. Ανάλογα με την ποικιλία, μπορεί να χρειαστείτε αρκετή απόσταση μεταξύ του κάθε φυτού. Κατά μέσο όρο, θα πρέπει να αφήσετε από 90 ως 120 εκατοστά μεταξύ των θάμνων των μπλε μούρων. Μπορείτε φυσικά να τους φυτέψετε και πιο κοντά, όμως όταν μεγαλώσουν και πυκνώσουν θα σας περιορίσουν τη προσβασιμότητα κατά τη συγκομιδή. Αν βάζετε τα φυτά σας σε σειρές όπου ο ένας θάμνος είναι δίπλα στον άλλο, τότε αφήστε 120 με 180 εκατοστά ανάμεσα στις σειρές ώστε η συγκομιδή να πραγματοποιείται εύκολα. Οι συνηθισμένοι θάμνοι μπλε μούρων φθάνουν σε ύψος από 1,20 ως 1,80 μέτρα, κάτι το οποίο θα πρέπει να λάβετε υπ’ όψη κατά τη φύτευση αφού μπορεί να σκιάζουν κάποια άλλα φυτά στον κήπο σας όταν μεγαλώσουν. Οι θάμνοι των μπλε μούρων χρειάζονται συνήθως 3 με 4 χρόνια για να φθάσουν σ’ αυτό το ύψος.
Καλλιέργεια σε Γλάστρες
Αν δεν έχετε αρκετό χώρο στο έδαφος για να φυτέψετε μπλε μούρα, μπορείτε πραγματικά να έχετε επιτυχία καλλιεργώντας τα μέσα σε δοχεία ή γλάστρες. Τα συνηθισμένα φυτά είναι πιθανόν πολύ μεγάλα για να καλλιεργηθούν σε γλάστρες, αλλά αν βρείτε μερικές ποικιλίες-νάνους θα έχετε καλά αποτελέσματα. Η ποικιλία Tophat είναι πιθανόν η πιο γνωστή ποικιλία-νάνος, αλλά η Northblue και η Sunshine Blue είναι δύο ακόμη ποικιλίες μπλε μούρων που μπορείτε να καλλιεργήσετε σε γλάστρες. Για παράδειγμα, μια γλάστρα με πλάτος γύρω στα 30 εκατοστά που να χωράει γύρω στα 4-5 λίτρα χώμα είναι απολύτως κατάλληλη για ένα φυτό νάνο. Τα μπλε μούρα έχουν ρηχές ρίζες και έτσι τα δοχεία σας δεν χρειάζε ται απαραίτητα να είναι πολύ βαθιά. Φυσικά, αυτές τις πιο μικρές ποικιλίες μπλε μούρων μπορείτε να τις φυτέψετε και στο έδαφος αν έχετε ένα πολύ μικρό κήπο.
Καταλληλότητα Εδάφους
Είναι γνωστό πως οι θάμνοι των μπλε μούρων δείχνουν λίγο μεγαλύτερη επιλεκτικότητα σε συγκεκριμένα εδάφη σε σχέση με άλλα φυτά. Γενικά, δεν τα πάνε τόσο καλά αν καλλιεργούνται σε κανονικό χώμα μαζί με τα άλλα οπωροφόρα που μπορεί να έχετε στον κήπο σας.
Επίπεδα Οξύτητας
Πρώτο και κύριο: το χώμα για τα μπλε μούρα θα πρέπει να είναι όξινο, γύρω στα επίπεδα του pΗ 5 ή ελαφρώς χαμηλότερο. Προτού ξεκινήσετε το φύτεμα, θα πρέπει να εξετάσετε με χημική μέθοδο την σύσταση του χώματος αφού το pH δεν είναι κάτι εύκολα εξακριβώσιμο με άλλους τρόπους. Ακόμη κι αν τα φυτά σας έχουν ήδη φυτευτεί, και πάλι μπορείτε να εξετάσετε το χώμα και στη συνέχεια να προχωρήσετε στη βελτίωση της σύστασής του γύρω από τα υφιστάμενα φυτά.
Οι συσκευές χημικού ελέγχου είναι γενικά ανέξοδες και αξίζουν πλήρως τα λίγα ευρώ που κοστίζουν προκειμένου να βγάλετε όσο το δυνατόν καλύτερα μπλε μούρα. Οι συσκευές αυτές είναι εύκολες στη χρήση τους, και εσείς παίρνετε μόνο ένα δείγμα χώματος, προσθέτετε νερό και στη συνέχεια δοκιμάζετε με κάποιες έγχρωμες λωρίδες χαρτιού που εμπεριέχονται στη συσκευή. Ανάλογα με το χρώμα που θα προκύψει, καταλαβαίνετε το επίπεδο του pH στο δείγμα. Αν το χώμα σας δεν είναι επαρκώς όξινο για να φυτέψετε τα μπλε μούρα σας, θα πρέπει να κάνετε κάποιες προσαρμογές.
Ο παραδοσιακός και ο πιο φυσικός τρόπος για να επιτευχθεί η οξύτητα είναι να προσθέσετε πευκοβελόνες. Προσθέστε μερικές ξερές πευκοβελόνες και μετά κάντε μια ακόμη μέτρηση οξύτητας αφού έχουν προηγηθεί μια ή δύο βροχοπτώσεις. Αυτό θα βοηθήσει ουσιαστικά στην μείωση του επιπέδου του pH. Αν δεν έχετε εύκολη πρόσβαση σε πευκοβελόνες, τότε μπορείτε να χρησιμοποιήσετε βιομηχανικό λίπασμα υψηλής οξύτητας. Ελέγξτε τα συστατικά για νιτρική αμμωνία ή θειική αμμωνία που είναι κατάλληλα για τα μπλε μούρα σας. Για την βελτίωση της οξύτητας, μπορείτε επίσης να προσθέσετε ξανθιά τύρφη, η οποία βοηθάει και στην καλύτερη αποστράγγιση του εδάφους.
Εκτός από τα σωστά επιπέδα οξύτητας, οι θάμνοι των μπλε μούρων θα χρειαστούν επίσης χώμα με καλή περιεκτικότητα σε μαγνήσιο.
Αποστράγγιση
Πέραν της παραμέτρου που αφορά στην χημική σύσταση του χώματος, θα πρέπει τα φυτά σας να φυτευτούν σε χώμα με καλή αποστράγγιση. Τα μπλε μούρα δεν δείχνουν προτίμηση σε ιδιαίτερα υγρά εδάφη ούτε αναπτύσσονται σωστά αν οι ρίζες τους είναι συνεχώς υγρές. Ως εκ τούτου, κάθε τοποθεσία που είναι αρκετά αργιλώδης δεν είναι κατάλληλη, εκτός και αν προσθέσετε οργανική ύλη και άμμο προκειμένου να βελτιωθεί η αποστράγγιση. Η επιπλέον τύρφη βοηθάει επίσης στο να αυξηθεί η αποστράγγιση στο χώμα σας.
Ένας ακόμη τρόπος για να βελτιώσετε την αποστράγγιση είναι να φυτέψετε τα μπλε μούρα σε τοποθεσία με ελαφρά κλίση ώστε το νερό να κυλάει στο κεκλιμένο έδαφος και έτσι να αποφεύγεται η συγκέντρωση νερού που λιμνάζει κοντά στις ρίζες των φυτών σας. Σ’ αυτή την περίπτωση, απλά θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα επιμελείς με το πότισμα καθώς έτσι το χώμα θα στεγνώνει πολύ πιο γρήγορα.
Επιλογή Ποικιλιών
Υπάρχουν πολλές δεκάδες διαφορετικοί τύποι ποικιλιών μπλε μούρων για να επιλέξετε, λαμβάνοντας πάντα υπ’ όψη ποιες είναι οι καλύτερες για τις δικές σας ιδιαίτερες συνθήκες, πράγμα που σημαίνει πως θα χρειαστεί να κάνετε μια μικρή έρευνα πριν αγοράσετε τα φυτά σας.
Μπορείτε να κατατάξετε τις ποικιλίες μπλε μούρων σε κάποιες γενικές κατηγορίες για να βοηθηθείτε στην επιλογή σας. Κατ’ αρχάς, υπάρχουν ποικιλίες που απαιτούν πιο κρύο καιρό τον χειμώνα απ’ ότι άλλες. Αυτές συνήθως χαρακτηρίζονται είτε ως Βόρειες ή ως Νότιες ποικιλίες, αν και μερικές φορές χρησιμοποιούνται και άλλοι όροι. Οι Βόρειες ποικιλίες ευδοκιμούν σε πιο ψυχρά κλίματα επειδή χρειάζονται περισσότερο κρύο για να μεγαλώσουν σωστά οι καρποί τους την άνοιξη. Οι Νότιες ποικιλίες γενικά προτιμούν λίγο πιο ζεστό περιβάλλον.
Η άλλη μεγάλη κατηγορία είναι οι θάμνοι-Νάνοι, που αφορούν μικρότερα φυτά μπλε μούρων. Φυσικά, στην κατηγορία των Νάνων μπορεί να συμπεριλαμβάνονται Βόρειες αλλά και Νότιες ποικιλίες. Μέσα σε κάθε κατηγορία μπλε μούρων, μπορείτε να δείτε ποιες ποικιλίες παράγουν περισσότερο και πόσο καιρό χρειάζονται για να φθάσουν στην ωριμότητα. Κάποιες ποικιλίες είναι ιδιαίτερα διαδεδομένες, ενώ μερικές από αυτές μπορεί να είναι μοναδικές στο τοπικό σας φυτώριο. Οι λεπτομέρειες που θα βρείτε εδώ για τις συγκεκριμένες ποικιλίες έχουν παρθεί από πολλές πηγές.

Bόρειες Ποικιλίες

Αυτά τα φυτά είναι πολύ ανθεκτικά στο κρύο και μπορούν να παράγουν μια καλή συγκομιδή μπλε μούρων σε όλη την έκταση της Ζώνης 3. Αυτές είναι οι πιο κοινές ποικιλίες δεδομένου ότι τα μπλε μούρα είναι εκ φύσεως φυτά που αγαπούν το κρύο.
Patriot: Αυτή είναι μια καλή και ανθεκτική ποικιλία η οποία παράγει μεγάλα μπλε μούρα στην αρχή της σεζόν. Είναι επίσης μια ποικιλία γνωστή για τον υψηλό όγκο καρπών που παράγει, αλλά και για το γεγονός πως οι θάμνοι της παραμένουν μέτριοι σε μέγεθος.
Chandler: Αν προτιμάτε να τρώτε τα μπλε μούρα φρέσκα και ολόκληρα, αυτή είναι η ιδανική ποικιλία που θα σας δώσει μεγάλου μεγέθους καρπούς. Οι καρποί αυτής της ποικιλίας ωριμάζουν αργότερα στην σεζόν, και ωριμάζουν σταδιακά μέσα σε μία περίοδο αρκετών εβδομάδων, οπότε θα πρέπει να προγραμματίζετε και αρκετούς γύρους συγκομιδής. Αυτά τα φυτά θα σας δώσουν τεράστια συγκομιδή.
Bluecrop: Αυτή η ποικιλία ωριμάζει στα μέσα της σεζόν και παράγει επίσης μεγάλα μπλε μούρα (όχι όμως τόσο μεγάλα όσο η Chandler). Η ποικιλία Bluecrop είναι μια από τις πιο συνηθισμένες και έχει καλή απόδοση και αξιόπιστη ανάπτυξη. Οι καρποί της είναι λίγο πιο ξινοί σε σχέση με τις άλλες ποικιλίες και έχουν πιο ανοιχτό χρώμα.
Toro: Τα μπλε μούρα της ποικιλίας Toro είναι παρόμοια με τα μπλε μούρα της ποικιλίας Patriot, αλλά διαφέρουν στο ότι ωριμάζουν συνήθως προς τα μέσα της σεζόν αντί στην αρχή.
Bluejay: Αυτά τα φυτά συχνά επιλέγονται για όλες τις περιπτώσεις που η συγκομιδή γίνεται με μηχάνημα. Τα μπλε μούρα αυτής της ποικιλίας ωριμάζουν όλα μαζί έτσι ώστε να χρειάζονται μια μόνο συγκομιδή, ενώ και οι καρποί είναι πολύ χαλαροί πάνω στο φυτό. Με αυτήν την ποικιλία θα μπορείτε να κάνετε την συγκομιδή σας λίγο πιο νωρίς από τα μέσα της σεζόν.
Earliblue: Όπως δείχνει και το όνομα, αυτή είναι η πιο πρώιμη ποικιλία που μπορείτε να βρείτε. Μπορείτε να κάνετε ένα επιτυχημένο ξεκίνημα στην σεζόν (συνήθως γύρω στον Ιούνιο ή και νωρίτερα, ανάλογα με το κλίμα στην περιοχή σας) αν και αυτά τα φυτά παράγουν μικρότερους καρπούς και δεν είναι ιδιαίτερα ανθεκτικά στο κρύο. Αυτή την ποικιλία θα μπορέσετε να την φυτέψετε στην Ζώνη 5 ή ψηλότερα.
Νότιες Ποικιλίες
Οι καλλιεργητές και οι βοτανολόγοι έχουν αναπτύξει πολλές ποικιλίες μπλε μούρων οι οποίες μπορούν να ευδοκιμήσουν και σε πιο ζεστά κλίματα χωρίς το βαρύ ψύχος του χειμώνα. Αυτές οι ποικιλίες είναι πολύ πιθανόν να είναι μοναδικές σε κάθε φυτώριο αφού είναι κάτι σχετικά καινούριο. Αν δεν μπορείτε να βρείτε αυτές τις συγκεκριμένες ποικιλίες, δείτε τι υπάρχει διαθέσιμο στο τοπικό σας φυτώριο.
Biloxi: Αυτή είναι μια ποικιλία που αρχίζει να παράγει καρπούς γύρω στα μέσα της σεζόν και δεν απαιτεί παρά ένα ελάχιστο ποσοστό ψυχρού καιρού τον χειμώνα. Η Biloxi είναι μια εξαιρετική ποικιλία για θερμότερα κλίματα. Οι καρποί της είναι μέτριοι σε μέγεθος αλλά ο θάμνος γίνεται αρκετά μεγάλος, συνεπώς είναι πολύ πιθανόν να χρειαστεί να τον κλαδεύετε αρκετά συχνά.
Sharpblue: Η ποικιλία Sharpblue είναι παρόμοια με την Biloxi σε σχέση με το μέγεθος των καρπών και την προτίμησή της για πιο ζεστό καιρό. Επίσης, οι θάμνοι της γίνονται εξίσου μεγάλοι, αλλά αυτή η ποικιλία παράγει καρπούς λίγο αργότερα μέσα στην σεζόν.
Oneal: Με αυτήν την ποικιλία θα έχετε μεγάλα σε μέγεθος μπλε μούρα και μια πιο πρώιμη σοδειά. Παρά το γεγονός πως η Oneal είναι μια Νότια ποικιλία, χρειάζεται ψυχρότερες θερμοκρασίες το χειμώνα για να αναπτυχθούν σωστά οι καρποί της. Αυτή δεν είναι μια ποικιλία κατάλληλη για πολύ νότιες περιοχές, όπως για ζώνες υψηλότερες από 7 ή 8.
Springhigh: Αν ψάχνετε για μια πρώιμη ποικιλία, αναζητήστε φυτά της ποικιλίας Springhigh. Αυτά τα φυτά δίνουν μια πολύ πρώιμη σοδειά αφού οι καρποί αρχίζουν να ωριμάζουν την άνοιξη αντί για το καλοκαίρι, όπως συμβαίνει με τις περισσότερες ποικιλίες μπλε μούρων. Εκτός από την πρώιμη ωρίμανση, ένα ακόμη πλεονέκτημα αυτής της ποικιλίας είναι ότι δίνει πολύ μεγάλα μπλε μούρα.
Ποικιλίες Νάνοι
Tophat: Αυτή είναι η πιο γνωστή ποικιλία-νάνος μπλε μούρων και η ποικιλία που έχετε περισσότερες πιθανότητες να βρείτε στα φυτώρια. Είναι ιδιαίτερα δημοφιλής για καλλιέργεια σε μικρές αυλές ή ακόμη και για καλλιέργεια σε γλάστρες αφού συνήθως το φυτό δεν αναπτύσσεται πάνω από 60 εκατοστά. Οι καρποί αυτής της ποικιλίας είναι μέτριοι σε μέγεθος και ωριμάζουν λίγο αργότερα από τα μέσα της σεζόν. Επίσης, τα μπλε μούρα της ποικιλίας Tophat δεν είναι τόσο γλυκά όσο οι καρποί των μεγάλων ποικιλιών.
Έχουν αναπτυχθεί και άλλες ποικιλίες-νάνοι μπλε μούρων, αλλά σε γενικές γραμμές όλες είναι μικρές παραλλαγές της ποικιλίας Tophat και διαφέρουν από φυτώριο σε φυτώριο.
Ανάγκες Επικονίασης
Η επικονίαση είναι ένας ακόμη παράγοντας που θα πρέπει να λάβετε υπ’ όψη όταν επιλέγετε μια ποικιλία μπλε μούρων. Κάποια φυτά απαιτούν την ύπαρξη και άλλων θάμνων μπλε μούρων της ίδιας ποικιλίας σε κοντινή απόσταση, 1-2 μέτρων, για να υπάρξει σωστή επικονίαση ώστε να δέσουν οι καρποί. Αν ήδη σκοπεύετε να φυτέψετε αρκετά φυτά, τότε δεν πρόκειται να αντιμετωπίσετε κανένα πρόβλημα εφ’ όσον τα φυτά είναι το ένα κοντά στο άλλο. Αν όμως θέλετε να φυτέψετε μόνο ένα ή δύο φυτά, θα πρέπει να επιλέξετε μια από εκείνες τις ποικιλίες που αναφέρονται ως ποικιλίες “αυτεπικονίασης”.
Φύτεμα Μπλε Μούρων
Οι περισσότεροι καλλιεργητές δεν ξεκινούν το φύτεμα των μπλε μούρων από σπόρους αλλά από μικρά δενδρύλλια. Με αυτόν τον τρόπο συντομεύουν τον χρόνο έως ότου τα νέα φυτά δώσουν καρπούς, αφού ήδη απαιτούνται κάποια χρόνια ως την καρποφορία. Τα περισσότερα φυτώρια και καταστήματα με κηπευτικά είδη διαθέτουν τέτοια νεαρά δενδρύλλια, αλλά ακόμη και αν τα τοπικά σας φυτώρια δεν διαθέτουν δενδρύλλια μπλε μούρων, υπάρχουν αρκετoί online προμηθευτές οι οποίοι θα σας τα αποστείλουν ευχαρίστως.
Πριν όμως προβείτε σε κάποια αγορά, θα πρέπει να αποφασίσετε ποια ποικιλία είναι αυτή που ταιριάζει καλύτερα στον τόπο που θα την καλλιεργήσετε αλλά και στις δικές σας ανάγκες. Ο κάθε πωλητής μπορεί να διαθέτει πολλές και διάφορες ποικιλίες, οπότε μην εκπλαγείτε αν βρεθείτε αντιμέτωποι με πολύ περισσότερες επιλογές σε σχέση με τις ποικιλίες που εσείς ήδη γνωρίζετε. Γι’ αυτό αφιερώστε αρκετό χρόνο για να διαβάσετε τις ταμπελίτσες κάθε ποικιλίας ώστε να είστε σε θέση να κάνετε τις κατάλληλες συγκρίσεις. Θα πρέπει επίσης να εξετάσετε τον δικό σας χώρο καλλιέργειας για να βρείτε την καλύτερη τοποθεσία για τα φυτά σας, σε περίπτωση που η τοποθεσία σας είναι καθοριστικός παράγοντας στην επιλογή ποικιλίας.
Πως να τα Φυτέψετε
Επιλέξτε μια τοποθεσία που δέχεται άφθονο ήλιο και όπου το χώμα έχει καλή αποστράγγιση. Για κάθε νέο φυτό θα χρειαστεί να σκάψετε ένα λάκκο ο οποίος θα πρέπει να έχει αρκετό βάθος ώστε να χωράει άνετα τη ρίζα του φυτού χωρίς αυτή να καμφθεί ή να τυλιχθεί. Φυτέψτε τα φυτά σταθερά και κάντε ένα καλό πρώτο πότισμα για να “πιάσουν.” Με δεδομένο ότι τα μπλε μούρα δεν έχουν βαθιές ρίζες, οι λάκκοι που θα πρέπει να ανοίξετε δεν χρειάζεται να είναι ιδιαίτερα μεγάλοι ή βαθείς.
Θα πρέπει επίσης να λάβετε υπ’ όψη και τις αποστάσεις ανάμεσα στα νεαρά δενδρύλλια που θα φυτέψετε. Οι θάμνοι των μπλε μούρων μπορεί να γίνουν αρκετά μεγάλοι σε πλάτος, περίπου 1,5 με 2 μέτρα και αρκετά ψηλοί ως και 2 μέτρα. Προσπαθήστε να μην στριμώξετε τα φυτά σας αν μπορείτε να το αποφύγετε, αλλά τα κλαδιά τους μπορεί να ακουμπούν μεταξύ τους εφόσον όμως δεν θα χρειαστεί να περπατάτε ενδιάμεσα για την συγκομιδή. Ένας καλός γενικός κανόνας είναι να αφήνετε τουλάχιστον ένα μέτρο μεταξύ των φυτών, αλλά το ιδανικό θα ήταν γύρω στο 1,2 αν έχετε επαρκή χώρο.
Πότε να τα Φυτέψετε
Το πόσο νωρίς μπορείτε να φυτέψετε τα νεαρά δενδρύλλια κατά τη διάρκεια της σεζόν είναι κάτι που εξαρτάται εν μέρει από την ποικιλία που έχετε επιλέξει. Μερικές ποικιλίες αντέχουν στο ανοιξιάτικο κρύο πολύ καλύτερα από άλλες. Κάθε βόρεια ποικιλία μπλε μούρων μπορεί να φυτευτεί όταν το έδαφος έχει ξεπαγώσει ώστε να σκάβεται εύκολα. Για να φυτέψετε τις νότιες ποικιλίες μπορεί να χρειαστεί να περιμένετε ως λίγο αργότερα ώστε το χώμα να ζεσταθεί περισσότερο. Για να είστε απόλυτα σίγουροι καλό θα είναι να ακολουθήσετε τις οδηγίες που συνοδεύουν τα φυτά της ποικιλίας που έχετε αγοράσει.

Φροντίδα των Νέων Φυτών
Αφού φυτέψετε και ποτίσετε τα φυτά σας, θα πρέπει να καλύψετε το χώμα γύρω τους με ένα κατάλληλο επίστρωμα. Τα ροκανίδια και το άχυρο είναι τα καλύτερα γι’ αυτή τη δουλειά. Τοποθετήστε ένα παχύ στρώμα από το υλικό που θα επιλέξετε, το οποίο θα αποτρέπει το νερό από το να εξατμίζεται γρήγορα από το χώμα. Αν κάνετε τη συγκεκριμένη διαδικασία σ’ αυτό το στάδιο θα γλιτώσετε πολύ κόπο αργότερα όταν θα προσπαθείτε να κρατήσετε τα φυτά σας επαρκώς ποτισμένα. Επίσης, η χρήση του επιστρώματος θα αποτρέψει την εμφάνιση ζιζανίων τα οποία θα δρουν ανταγωνιστικά προς τα νεαρά δενδρύλλιά σας.
Πότισμα
Το πότισμα μπορεί να φαίνεται μια απλή διαδικασία της καλλιέργειας των μπλε μούρων, αλλά υπάρχουν μερικές χρήσιμες συμβουλές που πρέπει να γνωρίζετε έτσι ώστε να μπορέσετε να διατηρήσετε τα φυτά σας όσο το δυνατόν πιο υγιή. Τα μπλε μούρα προτιμούν εδάφη που να αποστραγγίζονται καλά, αλλά αυτό έχει ως αποτέλεσμα το χώμα να στεγνώνει γρήγορα ιδιαίτερα όταν δεν υπάρχουν πολλές βροχοπτώσεις. Σ’ αυτή την περίπτωση θα χρειαστεί να ελέγχετε συχνά τα φυτά σας και να τα ποτίζετε για να μην στεγνώσουν εντελώς και ξεραθούν. Αυτό θα πρέπει να γίνεται κυρίως την εποχή που αρχίζουν να δένουν οι καρποί. Αν, σ’ αυτή τη χρονική περιόδο, τα φυτά έχουν πολύ λίγο νερό, αυτό θα έχει ιδιαίτερα αρνητικό αποτέλεσμα στη γεύση και στην υφή των καρπών σας.
Ένας πολύ καλός τρόπος για να σας βοηθήσει στην διαχείριση του νερού για τα φυτά σας είναι να χρησιμοποιήσετε ένα παχύ επίστρωμα. Επειδή στους θάμνους των μπλε μούρων αρέσει το όξινο χώμα, οι πευκοβελόνες είναι μια πολύ πρακτική επιλογή αλλά και οποιοδήποτε άλλο χαλαρό υλικό είναι κατάλληλο. Άχυρο, κομματάκια ξύλου ή ακόμα και τεμαχισμένες εφημερίδες μπορούν να αποδειχτούν εξαιρετικά για επίστρωμα. Αφού φυτέψετε τους θάμνους σας, βάλτε στην επιφάνεια και ένα παχύ στρώμα από το υλικό της επιλογής σας, αλλά κάντε το αρκετά εκατοστά παχύ γιατί με τον καιρό κατακάθεται. Το επίστρωμα αυτό θα αφήνει την βροχή να σταλάζει σιγά-σιγά και να φτάνει στις ρίζες, αλλά θα εμποδίζει την εξάτμιση από το έδαφος και θα κρατάει το νερό μέσα στο χώμα. Με λιγότερη απώλεια νερού θα χρειάζεται να ποτίζετε λιγότερο συχνά. Οι θάμνοι των μπλε μούρων έχουν πολύ ρηχές ρίζες γι’ αυτό το σκάλισμα για να βγάλετε τα αγριόχορτα μπορεί να είναι λίγο επικίνδυνο. Το επίστρωμα, εκτός από έναν καλό τρόπο για εξοικονόμιση νερού, προσθέτει και ένα έξτρα στρώμα προστασίας ενάντια στα αγριόχορτα.
Επικονίαση
Παρά το γεγονός ότι η επικονίαση δεν είναι κάτι που ο κόσμος θεωρεί ως σημαντικό παράγοντα στην ανάπτυξη των καρποφόρων θάμνων, εντούτοις είναι κάτι που μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα σε έναν θάμνο με μεγάλα και γλυκά μπλε μούρα και σε έναν που δεν έχει καθόλου καρπούς.
Βασικές Πληροφορίες για την Επικονίαση
Για όσους δεν γνωρίζουν αυτή τη διαδικασία, η επικονίαση είναι η μεταφορά της γύρης από το άνθος ενός φυτού στο άνθος ενός άλλου φυτού. Στη περίπτωση των μπλε μούρων η επικονίαση γίνεται συνήθως από μέλισσες ή και αγριομέλισσες. Καθώς αυτές πετάνε από φυτό σε φυτό αναζητώντας το νέκταρ των ανθέων, μαζεύουν στα πόδια τους τη λεπτή σκόνη της κίτρινης γύρης από τα άνθη στα οποία κάθονται. Στη συνέχεια, όταν πάνε σε κάποιο άλλο άνθος μεταφέρουν τη γύρη από το προηγούμενο άνθος με τις κινήσεις των ποδιών τους. Η επικονίαση είναι μια θαυμαστή, απλή και φυσική διαδικασία. Η γύρη γονιμοποιεί το άνθος που στη συνέχεια αρχίζει να μετατρέπεται σε φρούτο. Χωρίς τη γύρη όλα τα λουλούδια στους θάμνους των μπλε μούρων θα κατέληγαν να πέσουν χωρίς να δώσουν καθόλου μπλε μούρα.
Διασταυρούμενη Επικονίαση
Η δυσκολία με τα μπλε μούρα έγκειται στο ότι ορισμένες ποικιλίες δεν είναι συμβατές ούτε με την ίδια τους την ομάδα και είναι πολύ πιθανόν να έχετε πολύ χαμηλή καρποφορία αν όλα τα φυτά σας ανήκουν στον ίδιο τύπο. Βεβαίως, η συμβατότητα εξαρτάται από το ποιες ποικιλίες καλλιεργείτε, οπότε το καλύτερο θα ήταν να δείτε τι ποικιλίες είναι διαθέσιμες στο φυτώριο πριν προβείτε στην αγορά των φυτών σας. Το να έχετε 2 ή 3 τύπους μπλε μούρων θα έχει ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη καρποφορία όλων των φυτών σας, εφ’ όσον οι ποικιλίες που έχετε ανθοφορούν ταυτόχρονα.
Αυτεπικονιαζόμενα Φυτά
Η πιο απλή λύση είναι να φυτέψετε τα λεγόμενα ως “αυτογονιμοποιούμενα” μπλε μούρα, τα οποία μπορούν να δέσουν τους καρπούς ακόμα και αν η γύρη της επικονίασης προέρχεται από αυτό το ίδιο το φυτό. Αν δεν έχετε πολύ χώρο ή το κατάλληλο κλίμα για να διαχειριστείτε ταυτόχρονα πολλαπλές ποικιλίες, τα αυτεπικονιαζόμενα μπλε μούρα αποτελούν εξαιρετική επιλογή. Όμως, η παραγωγή τους τείνει να είναι χαμηλότερη σε σχέση με τις ποικιλίες που γονιμοποιούνται με διασταυρούμενη επικονίαση.
Αυτοί οι τύποι φυτών γενικά βελτιώνουν την απόδοση της καρποφορίας τους εφόσον επιλέξετε να φυτέψετε και άλλες ποικιλίες κοντά τους. Μερικά καλά παραδείγματα αυτεπικονιαζόμενων ποικιλιών είναι οι Oneal, Tophat και Patriot, οι οποίες κατατάσσονται μεταξύ των πιο δημοφιλών ποικιλιών από τις οποίες μπορείτε να επιλέξετε. Βασικά, θα επιτύχετε την καλύτερη δυνατή σοδειά εφόσον έχετε τουλάχιστον 2 διαφορετικές ποικιλίες μπλε μούρων που να αναπτύσσονται σε απόσταση μικρότερη των 30 μέτρων η μια από την άλλη, ανεξάρτητα από το ποιες ποικιλίες είναι αυτές.
Προσέλκυση Εντόμων για Επικονίαση
Σε ορισμένες περιοχές οι μέλισσες μπορεί να σπανίζουν, και παρότι το άρωμα των ανθών που έχουν τα μπλε μούρα είναι εξαιρετικό ως μέσο προσέλκυσης, μπορεί να χρειαστεί να προσθέσετε μερικά επιπλέον λουλούδια γύρω από τους θάμνους των μπλε μούρων αν διαπιστώσετε ότι οι θάμνοι σας δεν καρποφορούν στον επιθυμητό βαθμό. Προκειμένου λοιπόν να προσελκύσετε μέλισσες στο σημείο όπου έχετε φυτέψει τους θάμνους των μπλε μούρων σας, ίσως χρειαστεί να φυτέψετε μωβ εχινάτσια, λούπινα, κίτρινες, μωβ και άσπρες μαργαρίτες ή φασκόμηλο. Όλα αυτά είναι εξαιρετικά ελκυστικά για τις μέλισσες και έτσι μπορεί να ανέβει το επίπεδο της επικονίασης στους θάμνους των μπλε μούρων σας.

Κλάδεμα

Οι υγιείς θάμνοι των μπλε μούρων έχουν μια περίοδο ανάπτυξης γύρω στα 10 χρόνια, ή και περισσότερο, αλλά όλη αυτή η συνεχής ανάπτυξη αν αφεθεί χωρίς κλάδεμα, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα το μέγεθος των θάμνων να ξεφύγει από τον έλεγχό σας. Ένας θάμνος μπλε μούρων που κλαδεύεται σωστά και είναι καλά περιποιημένος θα σας δώσει περισσότερους καρπούς αφού παραμένει συνήθως πιο χαμηλός και εύρωστος για ευκολότερη συγκομιδή.
Η σκέψη και μόνο ότι θα χρησιμοποιήσετε κλαδευτήρι στους θάμνους σας μπορεί να σας αποθαρρύνει, αλλά το γεγονός είναι ότι με το κλάδεμα πραγματικά βελτιώνετε την υγεία των φυτών σας, εφ’ όσον φυσικά είστε προσεκτικοί κατά τη διάρκεια του κλαδέματος.
Πότε να τα Κλαδέψετε
Πρώτα απ’ όλα, είναι πολύ σημαντικό να κάνετε το κλάδεμα τη σωστή εποχή του χρόνου, δηλαδή όταν οι θάμνοι των μπλε μούρων βρίσκονται ακόμα σε αδρανή φάση, αλλά πριν ακόμα πιάσει το δριμύ ψύχος του χειμώνα (ιδιαίτερα στις βόρειες περιοχές). Η πιο κατάλληλη στιγμή για να τα κλαδέψτε είναι προς το τέλος του χειμώνα ή πολύ νωρίς την άνοιξη.
Επί πλέον θα χρειαστεί να περιμένετε έως ότου τα φυτά σας να αναπτύσσονται σωστά, και να είναι εύρωστα και παραγωγικά πριν αποφασίσετε να τα κλαδέψετε. Θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 3 ετών, και αν όταν τα φυτέψατε ήταν μικρά δενδρύλλια περίπου 3 ετών, τότε θα πρέπει να περιμένετε έναν επιπλέον χρόνο. Αλλά ακόμη και στην ηλικία των 4 ή 5 ετών, οι περισσότεροι θάμνοι μπλε μούρων θα χρειαστούν ένα ελάχιστο κλάδεμα, κυρίως για περιποίηση, ενώ για ένα κανονικό κλάδεμα θα χρειαστεί να περιμένετε λίγα χρόνια ακόμα.
Αποφασίστε τι θα Κόψετε
Τα μέρη των φυτών σας που είναι πιο εύκολο να κλαδευτούν είναι τα ξερά ή τα σπασμένα κλαδιά. Αυτά πρέπει να αφαιρούνται αμέσως αφού μπορεί να αποτελούν γόνιμο έδαφος για έντομα ή ασθένειες που μπορεί να βλάψουν τα φυτά σας. Επιπλέον, θα πρέπει να εξετάζετε συχνά τα φυτά σας και να παρατηρείτε ποια κλαδιά έχουν ήδη αρχίσει να γερνούν και δεν παράγουν πια αρκετά ή και καθόλου μπλε μούρα. Οι θάμνοι των μπλε μούρων παράγουν καρπούς σε καινούρια κλαδιά, έτσι τα πιο παλιά κλαδιά απομυζούν το φυτό χωρίς να αποδίδουν καρπούς. Όλα τα κλαδιά που είναι πάνω από 5 ετών είναι κατάλληλα για κλάδεμα. Τα κλαδιά αυτά είναι εμφανή επειδή είναι πιο ξυλώδη και πιο χοντρά από τα νεότερα κλαδιά. Θα πρέπει όμως πάντα να αφήνετε 6 ως 8 παλιά και γερά κλαδιά έτσι ώστε ο θάμνος των μπλε μούρων να συνεχίσει να αναπτύσσεται σωστά.
Μια άλλη κατηγορία κλαδιών που πρέπει να κλαδεύονται είναι αυτά που μεγαλώνουν χαμηλά, κοντά στη βάση του φυτού. Επίσης, όλα τα μικρά, λεπτά και αδύναμα κλαδιά μέσα στον θάμνο των μπλε μούρων θα πρέπει να κόβονται αφού έτσι επιτρέπεται σε περισσότερο φως να περνάει ως το κέντρο του φυτού.
Πολλαπλασιασμός
Όταν ο κήπος σας πάει καλά και η σοδειά σας είναι σταθερή, τότε ίσως έχει έλθει η ώρα να αυξήσετε την παραγωγή σας. Αυτό μπορείτε να το επιτύχετε είτε αγοράζοντας νέα δενδρύλλια ή με το να χρησιμοποιήσετε μοσχεύματα από τα ήδη υπάρχοντα φυτά σας αφού αυτά πηγαίνουν πραγματικά καλά. Αν έχετε μια επιτυχημένη ποικιλία στον κήπο σας, η καλύτερη τακτική είναι να συνεχίσετε με τα ίδια φυτά αντί να αγοράσετε νέα δενδρύλλια, ακόμα και της ίδιας ποικιλίας.
Βέβαια, πρέπει να γνωρίζετε ότι η χρήση μοσχευμάτων δεν είναι μια γρήγορη ή απλή διαδικασία και αξίζει να επιχειρηθεί εφόσον έχετε κάποια ποικιλία μπλε μούρων η οποία είναι υγιής, ευημερεί και έχει καλή απόδοση σε καρπούς. Προκειμένου λοιπόν να έχετε νέα φυτά τα οποία παράγουν ακριβώς τους ίδιους καρπούς με τους υφιστάμενους θάμνους σας, θα χρειαστεί να καταφύγετε στον πολλαπλασιασμό με μοσχεύματα, αντί να φυτέψετε νεαρά δενδρύλλια ή να ξεκινήσετε κάποια νέα φυτά από σπόρους.
Χρήση Μοσχευμάτων
Κατ’ αρχάς θα πρέπει να επιλέξετε τα κατάλληλα τμήματα του μητρικού φυτού τα οποία θα χρησιμοποιήσετε για την αφαίρεση μοσχευμάτων. Επιλέξτε ένα ζωηρό και υγιές φυτό που δεν δείχνει κανένα σημάδι ασθένειας. Χρησιμοποιήστε ένα κοφτερό μαχαίρι ή ψαλίδι κλαδέματος προκειμένου να κόψετε ένα νέο βλαστό, ο οποίος θα πρέπει να προέρχεται από την φετινή ανάπτυξη του φυτού. Ο βλαστός αυτός δεν πρέπει να έχει πάχος περισσότερο από ένα μολύβι, ενώ η κοπή του θα πρέπει να γίνει αφού το φυτό έχει μπει σε κατάσταση χειμερινής αδράνειας. Το κλαδί θα πρέπει να έχει μήκος πάνω από 20 εκατοστά ενώ θα πρέπει να διαθέτει αρκετούς καλούς οφθαλμούς επάνω του. Από την άκρη όπου έγινε η κοπή του μοσχεύματος από το θάμνο, ξεφλουδίστε λίγο τον φλοιό για περίπου 3 με 4 εκατοστά για να διευκολύνετε την εμφάνιση ριζών.
Βοηθήστε την Ριζοβολία των Μοσχευμάτων
Καλό είναι να μην φυτέψετε τα νέα μοσχεύματα σε συνηθισμένο χώμα για γλάστρες. Το κατάλληλο μείγμα υλικών θα δώσει το απαραίτητο όξινο περιβάλλον το οποίο προτιμούν τα φυτά των μπλε μούρων έτσι ώστε να διευκολυνθεί η σωστή ριζοβολία. Ένα χαλαρό μείγμα 50-50 ξανθιάς τύρφης με άμμο ή βερμικουλίτη (ένα υλικό για φυτά σε γλάστρες σε μορφή νιφάδων το οποίο μπορείτε να βρείτε στα καταστήματα με είδη κηπουρικής) είναι το καλύτερο για τα μοσχεύματά σας. Γεμίστε ένα μικρό γλαστράκι με αυτό το μείγμα και ποτίστε το χώμα αρκετά για να βραχεί ως κάτω. Βυθίστε την κομμένη άκρη (όπου έχετε αφαιρέσει την φλούδα) σε “ορμόνη ριζοφορίας” που κυκλοφορεί στο εμπόριο. Αυτή είναι μια σκόνη που πωλείται στα μαγαζιά με είδη κήπου, η οποία βοηθάει στην ανάπτυξη ριζικού συστήματος στα μοσχεύματα. Σπρώξτε το μόσχευμα στο μείγμα της γλάστρας φροντίζοντας ταυτόχρονα να είναι τοποθετημένο σε όρθια θέση και να μην γέρνει.
Να το ποτίζετε τακτικά όταν αρχίζει να στεγνώνει αλλά φροντίστε να μην το μουσκεύετε. Αν το βλέπετε να στεγνώνει γρήγορα, τότε καλύψτε το μόσχευμα και το γλαστράκι με ένα λεπτό πλαστικό σελοφάν το οποίο θα κρατάει την υγρασία εσωτερικά. Με λίγη τύχη το μόσχευμα τελικά θα αναπτύξει τις δικές του ρίζες και ένα νέο φυτό θα έχει γεννηθεί. Με δεδομένο ότι η λήψη του μοσχεύματος έγινε όταν το φυτό βρισκόταν σε ανενεργή κατάσταση, μπορεί να χρειαστούν μερικές εβδομάδες μέχρι να “ξυπνήσει”. Μην αποθαρρυνθείτε από την φαινομενική έλλειψη εξέλιξης στο μόσχευμά σας. Αν οι οφθαλμοί αρχίσουν να ανοίγουν και να γίνονται πράσινοι, τότε θα καταλάβετε ότι το φυτό σας ευημερεί, ακόμη και αν δεν έχει ακόμα αναπτύξει ρίζες. Αν δεν δείτε καμία διαφορά μετά από περίπου 2 μήνες, τότε αφαιρέστε την ξανθιά τύρφη και δείτε αν έχουν ξεκινήσει κάποιες ρίζες. Η διαδικασία χρειάζεται μεγάλη προσοχή αφού μπορεί να σπάσετε τις νέες ρίζες, καταστρέφοντας έτσι το μόσχευμα. Επειδή δεν ριζώνουν άμεσα όλα τα μοσχεύματα, είναι πιθανόν να απαιτηθούν αρκετές προσπάθειες εκ μέρους σας.
Φυτέψτε το Νέο Φυτό
Μόλις βεβαιωθείτε ότι το μόσχευμα έχει βγάλει ρίζες, μπορείτε να το μεταφέρετε σε μεγαλύτερη γλάστρα με κανονικό χώμα. Δεν πρέπει να προσπαθήσετε να βγάλετε το φυτό από την ξανθιά τύρφη, αλλά απλά να το μεταφέρετε στην καινούρια γλάστρα μαζί με μια μπάλα ξανθιάς τύρφης. Μπορείτε να μεταφέρετε όλα τα νεαρά φυτά σας κατευθείαν στο ύπαιθρο αλλά αν τα κρατήσετε στη γλάστρα για ένα χρόνο, θα αναπτυχθούν καλύτερα πριν τα φυτέψετε στην τελική τους θέση. Από εκεί και πέρα, η διαχείριση του φυτού γίνεται όπως ακριβώς αν το είχατε αγοράσει από κάποιο φυτώριο.
Επιλογή Ποικιλιών
Ορισμένες ποικιλίες μπλε μούρων πολλαπλασιάζονται ευκολότερα από άλλες, ως εκ τούτου μπορεί να θέλετε να δοκιμάσετε αυτές τις συγκεκριμένες ποικιλίες ιδιαίτερα αν είστε αρχάριος σ’ αυτή τη διαδικασία. Οι ποικιλίες Patriot και Northland είναι πολύ εύκολο να ριζώσουν από μοσχεύματα, ενώ η Earliblue είναι λίγο πιο δύσκολη στη συγκεκριμένη διαδικασία. Η Spartan και η Bluecrop αναπαράγονται δύσκολα με μοσχεύματα, επομένως θα πρέπει να φροντίσετε ώστε το εγχείρημά σας να περιλαμβάνει πολλαπλά μοσχεύματα προκειμένου να επιτύχετε την ανάπτυξη ρίζας σε κάποια από αυτά.
Προστατέψτε την Καλλιέργειά σας
Όταν τα φυτά σας αρχίσουν να παράγουν καρπούς, θα χρειαστεί να πάρετε μερικά προληπτικά μέτρα για να προστατέψετε τα μπλε μούρα σας ως την εποχή της συγκομιδής. Το συχνό μάζεμα των καρπών καθώς αυτοί σιγά σιγά ωριμάζουν μπορεί να σας βοηθήσει να μειώσετε τις απώλειες, αλλά υπάρχουν αρκετές καταστάσεις που πρέπει να αντιμετωπίσετε με ιδιαίτερη προσοχή και προσπάθεια για να προστατέψετε τη συγκομιδή σας.
Χαλάζι
Όσον αφορά τον καιρό, η μεγαλύτερη απειλή που μπορεί να αντιμετωπίσουν τα φυτά σας είναι το χαλάζι. Δυστυχώς, όμως, η προστασία από το χαλάζι είναι ένα πρόβλημα ιδιαίτερα δύσκολο να αντιμετωπιστεί, αφού συχνά δεν υπάρχει έγκαιρη προειδοποίηση. Αν το δελτίο καιρού για την περιοχή σας προβλέπει χαλάζι, μπορείτε να καλύψετε τα φυτά σας με οτιδήποτε κατάλληλο έχετε διαθέσιμο για να τα προστατέψετε από την πτώση του πάγου. Επίσης, όπως αναφέρουμε και στην συνέχεια, τα δίχτυα για προστασία από τα πουλιά μπορούν να αποδειχτούν αρκετά αποτελεσματικά, κυρίως επειδή μπορείτε να τα αφήσετε πάνω στα φυτά σας για ολόκληρη τη σεζόν. Το πολύ λεπτό δίχτυ με μεγάλες τρύπες δεν θα σας προσφέρει ιδιαίτερη προστασία, αλλά ένα δίχτυ με πιο πυκνή ύφανση μπορεί να μειώσει σημαντικά την ένταση της πρόσκρουσης του χαλαζιού πάνω στα μπλε μούρα σας.
Παγετός
Ευτυχώς, τα μπλε μούρα είναι πολύ ανθεκτικά στο κρύο (ακόμα και οι Νότιες ποικιλίες), αλλά μπορούν να υποστούν ζημιές από παγετό που μπορεί να τα πλήξει εκτός εποχής, ιδιαίτερα όταν βρίσκονται σε περίοδο ανθοφορίας. Σε αντίθεση με τους καρπούς οι οποίοι δεν επηρεάζονται από τον παγετό, τα άνθη δεν είναι τόσο ανθεκτικά και ο παγετός θα τα κάνει να πέσουν με συνέπεια να μην δέσουν οι καρποί. Οι ποικιλίες μπλε μούρων οι οποίες ωριμάζουν πρώιμα κινδυνεύουν περισσότερο από τον παγετό, επειδή ανθίζουν πολύ νωρίτερα όταν το ψύχος είναι ακόμη ιδιαίτερα δριμύ. Αν αντιληφθείτε ότι αναμένεται παγετός, θα πρέπει να προσπαθήσετε να προστατέψετε τα φυτά σας από το προηγούμενο βράδυ.
Όμως, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την αντιμετώπιση του παγετού είναι η χρήση ενός συστήματος ψεκασμού το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο σε καλλιέργειες μικρής κλίμακας όσο και σε μεγάλες καλλιέργειες. Σ’ αυτό το σύστημα ψεκασμού το νερό θα πρέπει να έχει συνεχή ροή σε όλη τη διάρκεια της νύχτας για να αποφευχθεί το πάγωμα των φυτών. Αν δεν διαθέτετε ψεκαστήρα, τότε θα πρέπει να καλύψετε τα φυτά σας. Ένα ελαφρύ πλαστικό κάλυμμα είναι κατάλληλο για τους μικρούς θάμνους μπλε μούρων, αλλά θα είναι πιθανόν δύσκολο να καλύψετε τα πιο μεγάλα φυτά με αυτόν τον τρόπο.
Πουλιά
Όταν τα μπλε μούρα αρχίζουν να ωριμάζουν, η μεγαλύτερη απειλή για την σοδειά σας είναι τα πουλιά. Μερικά από αυτά τα χαριτωμένα πλάσματα είναι ικανά να απογυμνώσουν τους θάμνους σας από όλα τα μπλε μούρα, και η ολική καταστροφή μπορεί να συντελεστεί σε χρόνο ρεκόρ. Τα σκιάχτρα δεν είναι και τόσο αποτελεσματικά, αλλά οποιαδήποτε κατασκευή κάνει θόρυβο ή βγάζει φως μπορεί να αποδειχτεί ιδιαιτέρως αποτελεσματική στο να τρομάξει τα πουλιά και να τα κρατήσει μακριά από τους καρπούς σας. Αστραφτερά πιατάκια από αλουμινόχαρτο αποτελούν το πιο συνηθισμένο αυτοσχέδιο όπλο που λειτουργεί πολύ καλά. Κρεμάστε τουλάχιστον 2 πιατάκια δεμένα μαζί με το ίδιο σχοινάκι, που πρέπει να είναι αρκετά χαλαρό για να κινούνται τα πιατάκια με τον αέρα, αλλά το ένα πρέπει να είναι κοντά στο άλλο για να κτυπάνε μεταξύ τους και να κάνουν θόρυβο. Βάλτε δύο-τρία σετ από αυτά γύρω από τον κήπο σας και θα δείτε μεγάλη διαφορά στον πληθυσμό των πουλιών που τον επισκέπτονται. Το μόνο μειονέκτημα αν είναι κοντά στο σπίτι σας είναι ότι κάνουν θόρυβο.
Μια πιο σίγουρη μέθοδος για να κρατήσετε τα πουλιά μακριά από τα μπλε μούρα σας είναι να καλύψετε τα φυτά σας με κάποιο δίχτυ. Αγοράστε ένα ελαφρύ δίχτυ ειδικό για τα πουλιά και δείτε αυτό το έξοδο σαν μια πολύτιμη επένδυση. Μπορεί να τοποθετηθεί απ’ ευθείας πάνω στους μεγάλους θάμνους μπλε μούρων, αλλά με τους μικρότερους μπορεί να χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε στηρίγματα ή πασάλους για να κρατήσουν το δίχτυ ώστε αυτό να μην τραβάει τα φυτά. Την ώρα της συγκομιδής θα πρέπει να βγάλετε το δίχτυ, αλλά αυτό μπορεί να παραμένει πάνω από τα φυτά σας κατά την διάρκεια όλης της υπόλοιπης σεζόν.
Μεγαλύτερα Ζώα
Εκτός από τα πουλιά, είναι πολύ πιθανόν ότι θα χρειαστεί να προστατέψετε τα μπλε μούρα σας και από μεγαλύτερα ζώα, όπως σκίουροι, αρουραίοι ακόμα και ελάφια. Μια συνηθισμένη περίφραξη μπορεί να βοηθήσει σ’ αυτό, αλλά πολλά από αυτά τα ζωάκια μπορούν, έστω και με δυσκολία, να σκαρφαλώσουν πάνω από τον φράκτη, και να είστε σίγουροι πως θα το κάνουν. Το δίχτυ για τα πουλιά μπορεί να προστατεύει τα φυτά σας, αλλά είναι αμφίβολο αν μπορεί να αντέξει στην αποφασιστικότητα ενός σκίουρου ή στην δύναμη ενός ελαφιού. Αν ξέρετε ότι υπάρχουν τέτοιοι κίνδυνοι τριγύρω, καλά θα κάνετε να χρησιμοποιήσετε κοτετσόσυρμα για να καλύψετε τους θάμνους σας.
Ασθένειες
Δεν υπάρχει τίποτα πιο ψυχοφθόρο από το να βλέπετε τους θάμνους με τα μπλε μούρα σας να ξεραίνονται χωρίς προφανή λόγο. Οι ασθένειες και οι μυκητιάσεις μπορεί να αποδειχτούν πολύ ύπουλες αφού είναι πρακτικά αόρατες μέχρι το χρονικό σημείο που θα αρχίσετε να βλέπετε τα πρώτα συμπτώματα πάνω στο φυτό. Μόλις αντιληφθείτε ότι κάτι δεν πάει καλά, θα πρέπει εγκαίρως να δείτε ποιο ακριβώς είναι το πρόβλημα και να αντιδράσετε κατάλληλα προκειμένου να σώσετε τα φυτά σας. Υπάρχουν δεκάδες πιθανά προβλήματα που θα μπορούσαν να πλήξουν τα μπλε μούρα σας αν και κάποια προβλήματα εμφανίζονται περισσότερο συχνά από άλλα. Οι πιο συνηθισμένοι εχθροί των μπλε μούρων είναι:
Ωίδιο (κοινώς “μπάστρα”)
Το ωίδιο είναι ένα συχνότατο πρόβλημα για κάθε φρούτο ή λαχανικό κήπου, αλλά είναι αρκετά εύκολο στην αντιμετώπισή του. Η όψη του είναι σαν μια λευκή σκόνη η οποία βρίσκεται πασπαλισμένη πάνω στα φύλλα, αλλά μερικές φορές και πάνω στους καρπούς. Αν υπάρχει έντονη παρουσία από ωίδιο πάνω στα φύλλα είναι πολύ πιθανόν αυτά να αρχίσουν να πέφτουν. Αν το ωίδιο δεν έχει εξαπλωθεί σε όλον τον θάμνο, το φυτό σας δεν βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο. Τα περισσότερα μυκητοκτόνα σε μορφή σπρέη είναι σχετικά αναποτελεσματικά, οπότε ακόμα και αν τα χρησιμοποιήσετε πιθανόν να μη βοηθήσουν στο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα φυτά σας.
Αφαιρέστε τα μολυσμένα φύλλα και μειώστε τα επίπεδα υγρασίας γύρω από τα φυτά σας. Μπορεί να μην είναι εφικτό να ελέγξετε τον καιρό, όμως αν ζείτε σε υγρό κλίμα, μπορείτε να βελτιώσετε τη ροή του αέρα στο φυτό με την αφαίρεση κλαδιών που δεν καρποφορούν στο εσωτερικό του θάμνου. Επίσης καλό είναι να μη φυτεύετε τους θάμνους πολύ κοντά τον έναν στον άλλο. Τόσο σε αυτή, όσο και σε κάθε άλλη ασθένεια, θα πρέπει να καίτε ή να απαλλάσσεστε από το μολυσμένο υλικό με τον κατάλληλο υγειονομικό τρόπο. Θα πρέπει πάση θυσία να αποφεύγετε την παρουσία μολυσμένων φύλλων ή κλαδιών κοντά στον κήπο με τα μπλε μούρα ή τα άλλα καρποφόρα φυτά σας.
Βοτρύτης (Σήψη)
Πρόκειται για ασθένεια η οποία αν αφεθεί ανεξέλεγκτη μπορεί να καταστρέψει τα φυτά σας. Αυτού του είδους η σήψη κάνει τα φύλλα και τα άνθη να φαίνονται παραμορφωμένα και τους δίνει ένα καφέ χρώμα. Αν τα μολυσμένα φύλλα δεν αφαιρεθούν, τότε σταδιακά θα αρχίσουν να αναπτύσσουν μια γκρι μούχλα σαν χνούδι. Ο βοτρύτης συνήθως επιτίθεται στα φύλλα και τα άνθη αντί για τους καρπούς, αλλά είναι προφανές ότι αν τα φυτά χάσουν τα άνθη τους από την ασθένεια, δεν θα έχετε καρποφορία. Όπως και στις άλλες μυκητιάσεις, θα πρέπει να κόψετε προσεκτικά τα φύλλα και τα κλαδιά που παρουσιάζουν συμπτώματα. Όταν τα φυτά σας είναι σε φάση άνθισης, χρησιμοποιήστε κάποιο γενικό μυκητοκτόνο προκειμένου να μειωθούν τα κρούσματα, ιδιαίτερα εφόσον είχατε στη περιοχή σας κρούσματα βοτρύτη και στο παρελθόν.
Ανθράκωση
Τα πρώτα σημάδια αυτής της μυκητίασης είναι η ζαρωμένη εμφάνιση και τα βαθουλώματα στα μπλε μούρα. Κάνοντας μια πιο προσεκτική εξέταση θα διαπιστώσετε ότι υπάρχουν ομάδες από σπόρια επάνω στον καρπό τα οποία έχουν έντονο ροζ ή πορτοκαλί χρώμα. Ενίοτε θα βρείτε τέτοια συμπλέγματα από σπόρια σχηματισμένα επάνω στα φύλλα ή στα κλαδιά. Το τελικό στάδιο είναι ο θάνατος ολόκληρου του φυτού και η αχρήστευση όλων των καρπών που έχουν προσβληθεί.
Η αντιμετώπιση γίνεται με άμεσο κόψιμο όλου του φυτικού υλικού που έχει προσβληθεί προκειμένου να αποφευχθεί η διάδοση, ενώ τα υπόλοιπα φυτά θα πρέπει να ψεκαστούν με μυκητοκτόνο. Αν υπάρχουν πολλά φυτικά υπολείμματα (περιλαμβανομένων των σάπιων φύλλων) γύρω από τους θάμνους με τα μπλέ μούρα σας, τότε η ασθένεια θα επανεμφανιστεί και την επόμενη χρονιά. Γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει να καθαρίζετε τα σάπια φύλλα και να τα αντικαθιστάτε με νέα εφόσον τα χρησιμοποιείτε ως επίστρωμα. Ο συγκεκριμένος μύκητας αγαπάει την υγρασία, και όπως με το ωίδιο, θα πρέπει να φροντίσετε για την επαρκή ροή αέρα τόσο μέσα από το κάθε φυτό ξεχωριστά, όσο και ανάμεσα στους θάμνους σας.
Σκωρίαση των Φύλλων
Η σκωρίαση των φύλλων δεν είναι μια ασθένεια που εμφανίζεται σε όλες τις περιοχές που καλλιεργούνται τα μπλε μούρα, αλλά είναι ένα συνηθισμένο πρόβλημα στις ανατολικές πολιτείες των ΗΠΑ. Οπτικά η ασθένεια εμφανίζεται ως σκουρόχρωμες καφέ κηλίδες επάνω στα φύλλα των θάμνων των μπλε μούρων, ενώ μερικές φορές τα φύλλα εμφανίζουν μια σκούρα κιτρινωπή θαμπάδα επάνω τους. Όταν οι κηλίδες αρχίσουν να επεκτείνονται επάνω στο φύλλο αυτό σταδιακά κιτρινίζει και στη συνέχεια πέφτει.
Ο συγκεκριμένος μύκητας ζει επίσης στις κουκουναριές, έτσι αν έχετε πρόβλημα σκωρίασης δείτε αν υπάρχουν κουκουναριές στην γύρω περιοχή. Αν υπάρχουν, το πρόβλημα θα είναι πολύ πιο δύσκολο στην καταπολέμησή του. Μόλις δείτε κηλίδες να σχηματίζονται αντιμετωπίστε τες άμεσα με μυκητοκτόνα και αφαιρέστε τα προσβεβλημένα φύλλα. Τα φύλλα που πέφτουν από τους θάμνους θα πρέπει να μαζεύονται επιμελώς, αλλιώς το πρόβλημα θα συνεχιστεί και την επόμενη χρονιά.
Μουμιοποίηση των Μπλε Μούρων
Αυτό αποτελεί ένα μεγάλο πρόβλημα για τη συγκομιδή του καρπού αφού επηρεάζει τα ίδια τα μπλε μούρα πολύ περισσότερο από τις άλλες ασθένειες. Το πρώτο σημάδι εμφανίζεται συνήθως στα φύλλα του φυτού που γίνονται καφέ – αρχικά μόνο στο κεντρικό τους νεύρο. Σταδιακά το πρόβλημα επεκτείνεται σε όλο το φύλλο και θα πρέπει να ελέγχετε τα φυτά σας τακτικά προκειμένου να διαγνώσετε τέτοια συμπτώματα στο αρχικό τους στάδιο. Στη συνέχεια προσβάλλονται τα ίδια τα μπλε μούρα, χωρίς όμως να είναι εμφανές κατά την περίοδο που ακόμα είναι πράσινα, εκτός και αν πάρετε κάποιο και το κόψετε στη μέση προκειμένου να το εξετάσετε εσωτερικά. Αν ο καρπός έχει προσβληθεί, θα δείτε μέσα στα μπλε μούρα λευκές μάζες από μύκητες. Όσο ωριμάζουν, το σχήμα των καρπών παρουσιάζει δυσμορφίες, και σύντομα τα μπλε μούρα μαραίνονται. Θα πρέπει να μαζέψετε όλα τα πεσμένα μπλε μούρα που έχουν χτυπηθεί από τον συγκεκριμένο μύκητα και να τα καταστρέψετε κατάλληλα, διαφορετικά η ασθένεια θα κάνει την επανεμφάνισή της και την επόμενη χρονιά. Τα μυκητοκτόνα μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά τη διάρκεια της άνθησης ώστε να αποτρέψουν τα μούρα από το να προσβληθούν κατά την ανάπτυξή τους.
Παρασιτικά Έντομα
Σε αντίθεση με τις ασθένειες, τα παρασιτικά έντομα είναι πολύ πιο εύκολo να εντοπισθούν επειδή συνήθως είναι εμφανή επάνω στο φυτό. Όμως αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι και ευκολότερα στην καταπολέμησή τους, απλώς βλέπετε τον εχθρό που έχετε να αντιμετωπίσετε. Τα περισσότερα έντομα δεν αποτελούν παρά μόνο μια μικρή όχληση, αφού δεν θα καταστρέψουν ούτε το φυτό, ούτε την σοδειά των μπλε μούρων σας. Ανεξάρτητα από την εκάστοτε απειλή, θα πρέπει να γνωρίζετε ποια έντομα απειλούν τα φυτά σας και να παρακολουθείτε για σημάδια της παρουσίας τους πριν προλάβουν να προξενήσουν καταστροφές στον κήπο σας.
Τα εντομοκτόνα είναι πάντα μια λύση αν και θα πρέπει να ελαχιστοποιήσετε την χρήση τους κατά την περίοδο της άνθισης, ειδάλλως μπορεί να διακινδυνέψετε να εξοντώσετε τους χρήσιμους επικονιαστές – τις μέλισσες. Αν γίνει κάτι τέτοιο, τότε απλά δεν θα έχετε καθόλου σοδειά την συγκεκριμένη χρονιά.
Οι Σκώληκες των Κράνμπερι
Αυτά τα έντομα έχουν την τάση να παρασιτούν κυρίως στα κράνμπερι, αλλά αποτελούν σημαντικό πρόβλημα και για τις καλλιέργειες των μπλε μούρων. Όπως και με τα περισσότερα παρασιτικά έντομα, το πρόβλημα δεν βρίσκεται τόσο στο ανεπτυγμένο έντομο όσο στο στάδιο της κάμπιας-προνύμφης. Οι μικρές προνύμφες του εντόμου είναι αυτές οι οποίες τρώνε τα μπλε μούρα όταν αυτά βρίσκονται στο στάδιο της ωρίμανσης, καταστρέφοντάς τα. Είναι σπάνιο να μπορέσετε να δείτε τις ίδιες τις προνύμφες σε αντίθεση με τα αποτελέσματα της δράσης τους, τα οποία είναι άμεσα ορατά: τα μπλε μούρα είναι κολλημένα μεταξύ τους με ένα λεπτό ιστό μαζί με μασημένα – σαν πριονίδι – κομματάκια από τον βλαστό τα οποία βρίσκονται κοντά στον μίσχο του μπλε μούρου.
Οι νύμφες του σκώληκα των κράνμπερι δεν είναι ιδιαίτερα ευδιάκριτες αφού έχουν ένα ανάμεικτο καφέ και γκρι χρώμα. Γεννούν τα μικροσκοπικά, λευκά αυγά τους κοντά στη βάση του άνθους όταν αυτό βρίσκεται στο στάδιο που χάνει τα πέταλά του. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάποιο προστατευτικό δίχτυ ώστε να προστατέψετε το φυτό σας από τις νύμφες, αλλά αυτή η ενέργεια θα πρέπει να είναι κατάλληλα συγχρονισμένη ώστε το δίχτυ να μην δράσει ανασταλτικά στην προσέγγιση των μελισσών που συμβάλουν στην επικονίαση των ανθών. Αν δείτε σημάδια από τους συγκεκριμένους σκώληκες, τότε κόψτε άμεσα τα προσβεβλημένα μπλε μούρα ώστε να αποφευχθεί η διάδοση. Τα έντομα αυτά έχουν την τάση να μετακινούνται από τον ένα καρπό στον άλλον αν αφεθούν ανενόχλητα. Καταστρέψτε τα προσβεβλημένα μπλε μούρα έτσι ώστε οι προνύμφες να μην αναπτυχθούν σε νύμφες και να μην συνεχίσουν τον κύκλο αναπαραγωγής του εντόμου.
Ο Σκώληκας των Μπλε Μούρων
Όπως και ο σκώληκας των κράνμπερι που αναφέραμε πιο πάνω, ο σκώληκας των μπλε μούρων είναι η προνύμφη μιας μύγας η οποία τρέφεται από τα μπλε μούρα – με τη διαφορά ότι το ενήλικο έντομο σ’ αυτήν την περίπτωση είναι μύγα αντί πεταλούδα. Οι μύγες αυτές είναι πολύ μικρές αλλά έχουν ένα ευδιάκριτο ασπρόμαυρο σχέδιο στα φτερά τους. Σε αντίθεση με τους σκώληκες των κράνμπερι, οι μύγες αυτές γεννούν τα αυγά τους λίγο αργότερα μέσα στην σεζόν, συνήθως αφού ο καρπός έχει ήδη αρχίσει να αναπτύσσεται.
Στην περίπτωση αυτού του εντόμου θα πρέπει να εντοπίσετε οπτικά τις μύγες, αφού οι προνύμφες τους είναι εξαιρετικά δύσκολο να εντοπισθούν και δεν υπάρχουν πολλά εμφανή σημάδια τα οποία να υποδηλώνουν την παρουσία τους. Τα αυγά είναι άσπρα, μακρόστενα και τα γεννούν στην επιφάνεια των μπλε μούρων. Θα πρέπει να παρατηρήσετε πολύ προσεκτικά τους καρπούς για να τα δείτε.
Εξ’ αιτίας του ότι οι συγκεκριμένες μύγες γεννούν τα αυγά τους μετά την περίοδο της επικονίασης, μπορείτε να είστε περισσότερο επιθετικοί όσον αφορά την αντιμετώπισή τους. Τα εντομοκτόνα είναι σίγουρα αποτελεσματικά, αλλά μπορείτε επίσης να βάλετε και εντομοπαγίδες (κολλώδεις έγχρωμες καρτέλες) οι οποίες θα έχουν ως στόχο να αιχμαλωτίσουν τις μύγες. Αυτό μπορεί να λειτουργήσει και διαγνωστικά, αφού είναι ο καλύτερος τρόπος για να μάθετε αν υπάρχουν τέτοιες μύγες στους θάμνους σας.
Ο Ανθονόμος των Μπλε Μούρων
Αυτά τα έντομα επιτίθενται στα μπουμπουκάκια των νεαρών ανθών, οπότε θα πρέπει να είστε σε ετοιμότητα από πολύ νωρίς σε σχέση με τα άλλα παρασιτικά έντομα. Το συγκεκριμένο έντομο είναι ένα πολύ μικρό ερυθρόμαυρο σκαθάρι με μακριά “μύτη.” Τα θηλυκά τρυπάνε τα μπουμπούκια των ανθών προκειμένου να γεννήσουν τα αυγά τους, τα οποία νεκρώνουν το άνθος. Αν αυτό συμβεί με πολλά άνθη, οι θάμνοι σας θα έχουν σημαντικά μειωμένη καρποφορία.
Κάθε νεκρό άνθος που πέφτει από το φυτό στο έδαφος θα έχει μέσα του μια προνύμφη, η οποία θα μεγαλώσει και θα εξελιχθεί σε περισσότερους ανθονόμους. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να προσέχετε και να καθαρίζετε το έδαφος κάτω και γύρω από τα φυτά σας. Εντομοκτόνα μπορούν να χρησιμοποιηθούν αρκεί η χρήση τους να σταματήσει μόλις ανοίξουν τα άνθη, αφού τότε χρειάζεστε τις μέλισσες προκειμένου να επιτευχθεί η επικονίαση.
Συγκομιδή
Η καλύτερη στιγμή, μετά από μια ολόκληρη χρονιά φροντίδας των φυτών σας, είναι αυτή της συγκομιδής. Μπορεί η συγκομιδή να φαίνεται ότι είναι το πιο απλό στάδιο της καλλιέργειας των μπλε μούρων, όμως, θα πρέπει να γνωρίζετε μερικά πράγματα πριν ξεκινήσετε.
Η Ώρα της Συγκομιδής
Όταν τα μπλε μούρα έχουν ωριμάσει αποκτούν ένα βαθύ μπλε χρώμα που καθιστά ευδιάκριτο το γεγονός ότι έχει έρθει η ώρα για την συγκομιδή τους. Τα περισσότερα είδη μπλε μούρων είναι έτοιμα για συγκομιδή προς το τέλος του καλοκαιριού, αλλά ο ακριβής χρόνος εξαρτάται από το κλίμα της περιοχής σας και από την ποικιλία μπλε μούρων που έχετε φυτέψει. Οι πρώιμες ποικιλίες μπορεί να δώσουν καρποφορία ακόμα και τον Μάιο, ενώ στις όψιμες οι καρποί μπορεί να ωριμάσουν τον Σεπτέμβριο ή και τον Οκτώβριο.
Θα πρέπει επίσης να έχετε υπόψη ότι δεν θα πρέπει να κάνετε συγκομιδή από τα νεαρά φυτά τουλάχιστον για τα 2 πρώτα χρόνια, αν και η ηλικία των θάμνων κατά τη φύτευση είναι καθοριστικός παράγοντας για την πρώτη συγκομιδή σας. Γενικά, τα φυτά θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 3 ή 4 ετών προτού προχωρήσετε στη συγκομιδή των καρπών. Έτσι, αν το φυτό ήταν ήδη 3 ετών όταν φυτεύτηκε, θα πρέπει να το αφήσετε για μια ακόμα χρονιά πριν αρχίσετε την συγκομιδή.
Επίσης, ορισμένα φυτά έχουν ανώμαλο κύκλο ωρίμανσης που σημαίνει ότι δεν ωριμάζουν όλα τα μπλε μούρα ταυτόχρονα. Έτσι μπορεί να απαιτηθούν 2 με 3 περίοδοι συγκομιδής προκειμένου να συλλέξετε όλους τους καρπούς σας. Αν προτίθεστε να κάνετε τη συγκομιδή με μηχανικά μέσα, τότε θα χρειαστείτε μια ποικιλία όπως η Bluejay της οποίας οι καρποί ωριμάζουν ταυτόχρονα.
Μέθοδοι Συγκομιδής
Υπάρχουν αρκετοί τρόποι συγκομιδής των μπλε μούρων, αλλά η μέθοδος που εσείς θα προτιμήσετε θα προσδιοριστεί από των αριθμό των φυτών που διαθέτετε.
Σε μικρούς κήπους με μπλε μούρα η συγκομιδή των καρπών μπορεί εύκολα να πραγματοποιηθεί με το χέρι, αν και αυτή μπορεί να είναι μια χρονοβόρα πρακτική. Υπάρχουν ορισμένα εργαλεία που βοηθούν τη χειρωνακτική συγκομιδή και θα σας επιτρέψουν να την ολοκληρώσετε γρηγορότερα, όπως το ειδικό χτένι για καρπούς. Αυτό το χτένι είναι ειδικά σχεδιασμένο για τα μπλε μούρα και μοιάζει με ένα μικρό φαράσι που έχει αραιά δόντια στην μπροστινή του πλευρά. Εσείς απλώς περνάτε το χτένι μέσα από τα κλαδιά και ενώ τα φύλλα περνάνε μέσα από το χτένι και γλιστράνε ανάμεσα από τα δόντια του, τα μπλε μούρα παραμένουν στο φαρασάκι. Το χτένι θα σας διευκολύνει όχι μόνο να κάνετε τη δουλειά γρηγορότερα, αλλά και να γλιτώσετε τη μέση σας από επιπλέον επιβάρυνση αφού δεν θα χρειάζεται να σκύβετε τόσο πολύ για να μαζέψετε τους καρπούς από τα χαμηλά κλαδιά.
Το μόνο μειονέκτημα που έχει η συγκομιδή με το χτένι είναι ότι συλλέγει όλους τους καρπούς, είτε αυτοί έχουν ωριμάσει πλήρως είτε όχι. Για ποικιλίες που τα μπλε μούρα ωριμάζουν σταδιακά μέσα σε χρονικό διάστημα αρκετών εβδομάδων, το χτένι δεν θα δουλέψει αποτελεσματικά γιατί θα αποσπάσει και τους καρπούς που ακόμα απέχουν αρκετά από την ωρίμανση. Σε τέτοιους θάμνους μπλε μούρων, ουσιαστικά απαιτείται αυστηρή επιλογή των καρπών με το χέρι.
Για μεγάλες εκτάσεις όπου καλλιεργούνται μπλε μούρα, η χρήση τρακτέρ για τη συγκομιδή τους είναι σχεδόν μονόδρομος. Τα τρακτέρ έχουν ένα συγκεκριμένο εξοπλισμό ο οποίος λειτουργεί όπως και τα χτένια χειρός, αλλά είναι προσαρτημένος πάνω στο τρακτέρ από όπου και παίρνει ρεύμα. Στη περίπτωση της συγκομιδής με τρακτέρ, τα φυτά θα πρέπει να έχουν τις κατάλληλες αποστάσεις ώστε το τρακτέρ να περνάει ενδιάμεσα – γεγονός που σημαίνει μεγάλα κενά στο χωράφι σας. Για εξαιρετικά μεγάλες εκτάσεις, υπάρχει εξειδικευμένος εξοπλισμός ο οποίος περνάει επάνω από τους θάμνους για τη συγκομιδή και, ως επακόλουθο, απαιτείται λιγότερη απόσταση μεταξύ των θάμνων για την διέλευση της μηχανής συγκομιδής.
Αποθηκεύστε τα Μπλε Μούρα σας
Μόλις ολοκληρώσετε την συγκομιδή των μπλε μούρων σας, θα πρέπει να αντιμετωπίσετε το θέμα τι ακριβώς θα κάνετε με όλους αυτούς τους καρπούς. Αν έχετε μόνο δύο-τρεις θάμνους, θα μπορέσετε κατά πάσα πιθανότητα να καταναλώσετε όλα τα μπλε μούρα της συγκομιδής σας όσο αυτά είναι ακόμα φρέσκα, αλλά και να τα χρησιμοποιήσετε σε τάρτες και γλυκά χωρίς ιδιαίτερο πρόβλημα. Αν όμως έχετε περισσότερα φυτά και παράγετε μεγαλύτερες ποσότητες μπλε μούρων, τότε θα πρέπει να βρείτε κάποιον τρόπο αποθήκευσης και συντήρησης που θα σας επιτρέψει να τα καταναλώσετε αργότερα.
Τα μπλε μούρα είναι σχετικά ανθεκτικά φρούτα και υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους μπορείτε να τα αποθηκεύσετε. Μερικές μέθοδοι είναι πιο βολικές από άλλες, ενώ κάποιες απαιτούν περισσότερο κόπο. Μπορεί να ανακαλύψετε ότι θα έχετε καλύτερα αποτελέσματα αν χρησιμοποιήσετε περισσότερες από μια μεθόδους, ανάλογα πάντα με το πως σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε τα μπλε μούρα σας.
Βραχυπρόθεσμη Αποθήκευση
Αν θέλετε να αποθηκεύσετε τα μπλε μούρα σας για να τα χρησιμοποιήσετε μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, τότε δεν χρειάζεστε εξεζητημένες τεχνικές. Θα παραμείνουν φρέσκα στο ψυγείο για περίπου 2 εβδομάδες αρκεί να είναι κλεισμένα σε κάποιο δοχείο. Δεν πρέπει να τα πλύνετε παρά μόνο όταν πρόκειται να τα καταναλώσετε. Αν τα πλύνετε από την αρχή, το νερό θα τα κάνει να χαλάσουν πιο γρήγορα.
Κατάψυξη
Η κατάψυξη είναι ο πιο συνηθισμένος τρόπος αποθήκευσης των μπλε μούρων για μακροπρόθεσμη χρήση. Η ευκολότερη μέθοδος είναι να τα καταψύξετε ολόκληρα επειδή με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσετε να τα έχετε διαθέσιμα για κάθε χρήση μόλις τα ξεπαγώσετε. Αρχικά απλώστε τα μπλε μούρα επάνω σε μια λαδόκολλα ή σε ένα ταψάκι μέσα στην κατάψυξη και αφήστε τα να παγώσουν καλά. Στη συνέχεια βάλτε τα σε μια μεγάλη σακούλα η οποία να κλείνει σαν φερμουάρ. Βγάλτε όσο το δυνατόν περισσότερο αέρα από τη σακούλα προτού την κλείσετε. Αν διαθέτετε συσκευαστικό μηχάνημα που αφαιρεί τον αέρα και δημιουργεί συνθήκες κενού, αυτό θα βοηθήσει στην καλύτερη συντήρηση των μπλε μούρων σας.
Αν επιχειρήσετε να ρίξετε όλα μαζί τα φρέσκα μπλε μούρα κατευθείαν στην σακούλα για να παγώσουν, τότε θα παγώσουν όλα μαζί και θα κολλήσουν το ένα με το άλλο σαν μια ενιαία μάζα. Όμως, αν τα απλώσετε πρώτα και παγώσουν χωριστά, θα παραμείνουν έτσι – κάτι που θα σας επιτρέπει να βγάζετε λίγα-λίγα από τη σακούλα, όσα δηλαδή επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε κάθε φορά. Άπαξ και καταψυχθούν, τα μπλε μούρα σας θα αντέξουν για 10 με 12 μήνες χωρίς καμία αισθητή απώλεια στη γεύση ή στην υφή τους.
Κονσερβοποίηση
Η κονσερβοποίηση, ή το σφράγισμα των μπλε μούρων μέσα σε γυάλινα βαζάκια υπό κενό αέρος, είναι μια ακόμη επιλογή η οποία όμως χρειάζεται περισσότερη δουλειά στην αρχή. Το πλεονέκτημά της κονσερβοποίησης είναι ότι ενώ τα κατεψυγμένα μπλε μούρα πρέπει να βρίσκονται συνεχώς υπό συνθήκες κατάψυξης και μπορεί να κινδυνέψουν από κάποια διακοπή ρεύματος, τα κονσερβοποιημένα μπλε μούρα μπορούν να αποθηκευτούν σε ένα οποιοδήποτε ράφι χωρίς καμία ανησυχία εκ μέρους σας.
Η βασική αρχή της κονσερβοποίησης είναι το γέμισμα ενός δοχείου με μπλε μούρα και η συμπλήρωσή του μέχρι επάνω με σιρόπι ζάχαρης. Στη συνέχεια σφραγίζετε το δοχείο και το ζεσταίνετε υπό υψηλή πίεση μέσα σε μια συσκευή ειδική γι’ αυτόν τον σκοπό. Μετά από λίγη ώρα, βγάζετε το δοχείο και το αφήνετε να κρυώσει. Η θέρμανση κατά την διάρκεια της κονσερβοποίησης σκοτώνει όλα τα βακτηρίδια και ταυτόχρονα δημιουργεί ένα κενό που σφραγίζει εσωτερικά το δοχείο. Αν δεν γνωρίζετε τη διαδικασία της κονσερβοποίησης, η πλήρης διαδικασία, η οποία συνοδεύεται και από μια σε βάθος ανάλυση, περιγράφεται παρακάτω. Μπορείτε να βρείτε μεγάλο αριθμό πληροφοριών και οδηγιών μαζί με φωτογραφίες στο ακόλουθο link:http://www.pickyourown.org/blueberries_canning.htm.
Αποξήρανση
Άλλη μια επιλογή συντήρησης των μπλε μούρων σας είναι να χρησιμοποιήσετε έναν αφυγραντήρα προκειμένου να τα αποξηράνετε. Αυτό θα σας πάρει γύρω στις 12 με 20 ώρες και απαιτεί να έχετε κάνει ένα ελαφρό άνοιγμα στην επιδερμίδα του φρούτου προτού ξεκινήσετε. Με μια γρήγορη βουτιά σε βραστό νερό μπορείτε να τα “ανοίξετε” όλα μαζί, βάζοντας μια μεγάλη παρτίδα μέσα σε βραστό νερό. Στη συνέχεια, τα απλώνετε στην επιφάνεια του αφυγραντήρα και τα αποξηραίνετε μέχρις ότου αποκτήσουν μια υφή σκληρή σαν δέρμα.
Το μειονέκτημα είναι ότι τα μπλε μούρα όταν αποξηραίνονται δεν έχουν την υφή που έχουν οι σταφίδες αφού είναι πολύ πιο σκληρά, και γενικά δεν είναι τα ιδανικό φρούτα για να τα φάτε αποξηραμένα. Για να επανέλθουν στην αρχική τους κατάσταση θα πρέπει να μουσκέψετε τα μπλε μούρα σας σε νερό, και τότε μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε στο μαγείρεμα ή για να φτιάξετε κάποιο σιρόπι φρούτων.

Οφέλη για την υγεία
Τα μπλε μούρα παρουσιάζουν σημαντικά οφέλη για την υγεία. Πλήθος ερευνών επιβεβαιώνουν τα οφέλη αλλά συνεχώς προσθέτουν και καινούργια στοιχεία. Μπορεί τα στοιχεία που παρατίθενται παρακάτω να είναι εντυπωσιακά και υποσχόμενα, ωστόσο έχετε υπόψιν ότι για να έχουμε καλή υγεία, χρειάζεται συνδυασμός τροφών, αλλά και άσκησης.
Εν συντομία
• Μόλις 57 θερμίδες χαμηλών λιπαρών ανά 100 g. Τα μπλε μούρα αποτελούν καλή πηγή φυτικών ινών, βιταμίνης C, βιταμίνης Ε, βιταμίνης Κ και μαγγανίου
• Tα μπλε μούρα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε αντιοξειδωτικά, τα οποία συμβάλλουν στην προστασία κατά του καρκίνου, των καρδιακών παθήσεων και άλλων ασθενειών που σχετίζονται με την γήρανση.
• Από έρευνες έχει διαπιστωθεί ότι στα μπλε μούρα υπάρχουν ουσίες που βοηθούν στην πρόληψη κατά της ουρολοίμωξης
Αναλυτικά Στοιχεία

Αντιοξειδωτικά
Τα μπλε μούρα έχουν πολλά θρεπτικά συστατικά, έντονη γεύση και πολύ λίγες θερμίδες. Ερευνητές από το πανεπιστήμιο Tufts της Βοστώνης ανέλυσαν 40 φρούτα και λαχανικά για τις αντιοξειδωτικές τους ικανότητες. Τα μπλε μούρα βγήκαν στην κορυφή με την υψηλότερη βαθμολογία στην ικανότητά τους να καταστρέφουν τις ελεύθερες ρίζες. Τα αντιοξειδωτικά βοηθούν στην εξουδετέρωση επιβλαβών υποπροϊόντων που ονομάζονται “ελεύθερες ρίζες” και μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο και άλλες ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία. Η ανθοκυανίνη – η χρωστική ουσία που κάνει τα blueberries να έχουν μπλε χρώμα – είναι υπεύθυνη για το σημαντικό αυτό όφελος της υγείας.
Γεμάτα με αντιοξειδωτικά φυτοθρεπτικά συστατικά που ονομάζονται ανθοκυανιδίνες, τα μπλε μούρα εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες στο κολλαγόνο (collagen matrix) των κυττάρων και των ιστών που μπορούν να οδηγήσουν σε καταρράκτη, γλαύκωμα, φλεβίτιδα, αιμορροΐδες, πεπτικά έλκη, καρδιακές παθήσεις και καρκίνο. Οι ανθοκυανίνες οι μπλε – κόκκινες χρωστικές ουσίες που βρέθηκαν στα μπλε μούρα βελτιώνουν την ακεραιότητα των δομών στήριξης στις φλέβες και σε όλο το αγγειακό σύστημα. Οι ανθοκυανίνες έχουν αποδειχθεί ότι ενισχύουν τη δράση της βιταμίνης C, βελτιώνουν την τριχοειδή ακεραιότητα, και σταθεροποιούν το κολλαγόνο (η θεμελιώδης ουσία όλων των ιστών του σώματος). Η προστατευτική τους δράση λειτουργεί προλαμβάνοντας την ζημιά των ελεύθερων ριζών, αναστέλλοντας τα ένζυμα από τη διάσπαση του κολλαγόνου, και συνδέονται άμεσα με τις ίνες κολλαγόνου για να σχηματίσουν μια πιο σταθερό κολλαγόνο. Σε μελέτες στα εργαστήρια του υπουργείου υγείας των ΗΠΑ στo Arkansas Children’s Nutrition Center, Little Rock, AR τα μπλε μούρα κατατάσσονται μεταξύ των υψηλότερων σε αντιοξειδωτική δράση σε σύγκριση με πάνω από 100 άλλες τροφές.
Εγκεφαλική λειτουργία, Alzheimer, επιπτώσεις γήρανσης
Σε μια άλλη μελέτη από το εργαστήριο του πανεπιστημίου Tufts, ανακαλύφθηκε ότι αρουραίοι που τρέφονταν με μπλε μούρα παρουσίασαν επιβράδυνση των απωλειών των πνευματικών τους ικανοτήτων που σχετίζονταν με την γήρανση. Ένα εύρημα με σημαντικές προεκτάσεις για τους ανθρώπους. Ο σημαντικότερος ρόλος για αυτό πιθανώς οφείλεται στην υψηλή αντιοξειδωτική ικανότητα των μπλε μούρων. Σε ένα συμπόσιο για τα οφέλη των μούρων στην υγεία, οι αναφορές έδειξαν ότι η κατανάλωση μπλε μούρων μπορεί να μειώσει των κίνδυνο για την εκδήλωση του Alzheimer και άλλων φαινομένων που συνδέονται με την γήρανση. Επίσης στο ίδιο συμπόσιο παρουσιάστηκε ότι πειράματα σε ποντίκια έδειξαν ότι τα μπλε μούρα φαίνεται να μετριάζουν την φλεγμονή του εγκεφάλου.
Έρευνες σε ποντίκια με συμπτώματα παρόμοια με Alzheimer έδειξαν ότι η προσθήκη μπλε μούρων στην διατροφή είχε ως αποτέλεσμα η μεταδόση μεταξύ των σημάτων στα κύτταρα του εγκεφάλου να προσεγγίσει την κανονική δραστηριότητα (Lau, F.C. et al. Neurobiol. Aging 2005, 26S:128-132). Όλο και περισσότερες έρευνες δείχνουν οτι υπάρχει μια πιθανή συσχέτιση μεταξύ των μπλε μούρων και της σωστής λειτουργίας του εγκεφάλου. Σε μια μελέτη στο USDA Human Nutrition Research Center της Βοστόνης, φάνηκε πως μια δίαιτα πλούσια σε μπλε μούρα αντέστρεψε μερικώς την απώλεια της ισορροπίας και του συντονισμού και βελτίωσε την βρααχυπρόθεσμη μνήμη σε γερασμένα ποντίκια (Joseph, J.A. et al. J Neurosci.1999, 19:8114-21.).
Έχει βρεθεί ότι τα μπλε μούρα βοηθούν στην πρόληψη των νευροεκφυλιστικών ασθενειών που προκαλούνται λόγω γήρανσης. Μια μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η συχνή κατανάλωση μπλε μούρων και φράουλας θα μπορούσε να προστατέψει ενάντια στις απώλειες της γνωστικής και κινητικής λειτουργίας που σχετίζονται με την γήρανση. Μια πρόσφατη μελέτη βρήκε ότι ο χυμός άγριου μπλε μούρου βελτίωσε την μνήμη και την μαθησιακή ικανότητα σε υπερήλικες ενώ ταυτόχρονα μείωσε τα επίπεδα του σάκχαρου και τα συμπτώματα κατάθλιψης.(Krikorian, R., Shidler, MD., Nash, TA., et al. epartment of Psychiatry, University of Cincinnati Academic Health Center, Cincinnati, Ohio, USA. Journal of Agricultural and Food Chemistry 2010 Apr 14;58(7):3996-4000.)
Ηπατίτιδα C
Η προανθοκυανιδίνη, μια χημική ουσία που βρίσκεται στα φύλλα των μπλε μούρων, έχει αποδεδειγμένη ισχυρή δράση κατά της αναπαραγωγής του ιού της ηπατίτιδας C. Η ουσία αυτή, αν και μπορεί να είναι τοξική, σε ποσότητες 1/100 του τοξικού ορίου μπορεί να αποτελέσει διατροφικό συμπλήρωμα. Η μελέτη αφορά το είδος Rabbit-eye (Ποικιλία νοτίων κλιμάτων)
Ουρολοίμωξη
Προκαταρκτικές μελέτες στο πανεπιστήμιο Rutgers του New Jersey δείχνουν ότι τα αντιοξειδωτικά προανθοκυανιδίνες που περιέχονται στα μπλε μούρα, μπορούν να εμποδίσουν τα βακτήρια που προκαλούν την μόλυνση να προσκολληθούν στα τοιχώματα του ουροποιητικού συστήματος.(Schmidt, B. M. et al. J Agric Food Chem. 2004, 52:6433-42.)
Καρδιοπροστατευτική Δράση
Αν και το κρασί και ιδιαίτερα το κόκκινο κρασί θεωρείται ως καρδιοπροστατευτικό καθότι περιέχει τις αντιοξειδωτικές ανθοκυανίνες, μια μελέτη ανακάλυψε ότι τα μπλε μούρα παρέχουν 38% περισσότερες ανθοκυανίνες, που καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες. Σε αυτήν την μελέτη, δημοσιευμένη στο “Journal of Agriculture and Food Chemistry”, οι ερευνητές βρήκαν ότι ένα μέτριο ποτό (περίπου 120ml) άσπρου κρασιού περιείχε 0.47 mmol ανθοκυανινών, το κόκκινο κρασί παρείχε 2.04 mmol και κρασί φτιαγμένο από μπλε μούρα περιείχε 2.42 mmol.
Μείωση της πίεσης – μεταβολισμός
Μια άλλη μελέτη βρήκε ότι η τακτική κατανάλωση μπλε μούρων (150 γραμμάρια την εβδομάδα) μπορεί να μειώσει την πίεση του αίματος και πιθανώς να επιταχύνει τον μεταβολισμό, εξαιτίας κυρίως των υψηλών συγκεντρώσεων ανθοκυανίνων.
Όραση
Έχει φανεί σε διάφορες μελέτες ότι εκχυλίσματα μυρτίλλου βελτιώνουν την νυχτερινή οξύτητα της όρασης, την ταχύτερη προσαρμογή της όρασης στο σκοτάδι και την ταχύτερη αποκατάσταση της οπτικής οξύτητας μετά από έκθεση σε έντονο φως. Οι έρευνες αυτές διενεργήθηκαν προς επαλήθευση των ισχυρισμών για τα πλεονεκτήματα του μυρτίλλου, από την Βρετανική Πολεμική Αεροπορία, οι πιλότοι της οποίας κατανάλωναν μύρτιλλα πριν από τις νυκτερινές αποστολές τους.
Προστασία κατά του καρκίνου του παχέος εντέρου
Εργαστηριακές μελέτες που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Agricultural and Food Chemistry δείχνουν ότι οι φαινολικές ενώσεις στα μπλε μούρα μπορούν να εμποδίσουν τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων του παχέος εντέρου και να επιφέρουν απόπτωση (προγραμματισμένος θάνατος των κυττάρων). Εκχυλίσματα έγιναν από τις φαινόλες των μπλε μούρων, τα οποία χωρίστηκαν περεταίρω σε φαινολικά οξέα, ταννίνες, φλαβονόλες και ανθοκυανίνες. Στη συνέχεια, τα εκχυλίσματα προστέθηκαν σε καλλιέργειες κυττάρων που περιέχουν δύο κυτταρικές ομάδες του καρκίνου του παχέος εντέρου, HT-29 και Caco-2. Σε συγκεντρώσεις που απαντώνται κανονικά στο πλάσμα των εργαστηριακών ζώων μετά την κατανάλωση μπλε μούρων, η ανθοκυανίνη αυξήσε τον κατακερματισμό του DNA (ένα σημάδι ότι η απόπτωση ή ο κυτταρικος θάνατος είχε ενεργοποιηθεί) από 2-7 φορές. Οι φλαβονόλη και η τανίνη μειώσαν τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων κατά το ήμισυ σε συγκεντρώσεις των 70-100 και 50-100 μg / mL, ενώ τα φαινολικά οξέα ήταν επίσης αποτελεσματικά, αλλά λιγότερο ισχυρά, η μείωση του πολλαπλασιασμού των κυττάρων κατά το ήμισυ επιτεύχθηκε σε συγκεντρώσεις των 1000 μg / mL.
Προστασία κατά του καρκίνου των ωοθηκών
Μεταξύ της πλούσιας συνεισφορά τους σε θρεπτικά συστατικά, τα μπλε μούρα περιλαμβάνουν ένα φλαβονοειδές που ονομάζεται kaempferol. Έρευνα που υπολόγιζε την πρόσληψη φλαβονοειδών σε 66.940 γυναίκες που συμμετείχαν στη μελέτη Nurses Health μεταξύ 1984 και 2002 έδειξε ότι οι γυναίκες των οποίων οι δίαιτες παρείχαν kaempferol είχαν 40% μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών, σε σύγκριση με τις γυναίκες που καταναλώναν τροφές με χαμηλή περιεκτικότητα kaempferol. Τροφές πλούσιες σε kaempferol εκτός από τα μπλε μούρα είναι επίσης το τσάι, τα κρεμμύδια, το λάχανο (Brassica oleracea), τα πράσα, το σπανάκι, και το μπρόκολο.
Μια σημαντική μείωση 34% του κινδύνου καρκίνου των ωοθηκών παρατηρήθηκε επίσης στις γυναίκες με την υψηλότερη πρόσληψη του φλαβονοειδές λουτεολίνη (βρέθηκαν στα εσπεριδοειδή). Int J Cancer. 2007 Apr 30; Am J Clin Nutr. 2004 May;79(5):727-47.
Καρκίνος του μαστού
Τα φυτοχημικά των μπλε μούρων εμποδίζουν την ανάπτυξη και το μεταστατικό δυναμικό των MDA-MB-231 καρκινικών κυττάρων του μαστού μέσω της διαφοροποίησης της οδού φωσφατιδυλοϊνοσιτόλης 3-κινάση.
Υγιέστερες Κενώσεις
Τα μπλε μούρα μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση τόσο από διάρροια όσο και από δυσκοιλιότητα. Εκτός από τις διαλυτές και τις αδιάλυτες φυτικές ίνες, τα μπλε μούρα περιέχουν επίσης τανίνες, οι οποίες δρουν στο πεπτικό σύστημα ως στυπτικές ουσίες που μπορούν να μειώνουν την φλεγμονή. diarrhea – http://www.hindawi.com/journals/ecam/2011/525462/
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα αποξηραμένα μπλε μούρα έχουν μακρά ιστορία στην χρήση τους στη Σουηδία ως θεραπεία για τη διάρροια. Ο Δρ Tyler Varro στο βιβλίο του, Herbs of Choice, συνιστά είτε το μάσημα αποξηραμένων μπλε μούρων ή την παρασκευή ενός τσαγιού βράζοντας θρυμματισμένα και αποξηραμένα μπλε μούρα για περίπου 10 λεπτά.
Το γεγονός ότι τα μπλε μούρα βοηθούν στην καταπολέμηση της διάρροιας φαίνεται να οφείλεται στο γεγονός ότι αυτά περιέχουν τανίνες, οι οποίες ενεργούν ως στυπτικό. Με αυτόν τον τρόπο οι ιστοί συστέλλονται και μειώνεται η φλεγμονή και η έκκριση υγρών και βλέννας. Τα μπλε μούρα περιέχουν επίσης κάποιες ουσίες που ονομάζονται ανθοκυανοσίδες και έχουν αντιβακτηριακές ιδιότητες, ενώ συγχρόνως αποτελούν και μια καλή πηγή αντιοξειδωτικών. Τέλος, τα μπλε μούρα αποτελούν μια καλή πηγή της διαλυτής ίνας πηκτίνης. http://ibs.about.com/od/diarrhea/tp/Diarrhea-and-Food.–04.htm
Έρευνες σε άλλα φρούτα με πιθανή σχέση με τα μπλε μούρα
Ουρολοίμωξη
Τα μπλε μούρα βοηθούν επίσης στην καλή υγεία του ουροποιητικού συστήματος επειδή περιέχουν τα ίδια συστατικά που βρίσκονται και στα κράνμπερι. Τα συστατικά αυτά βοηθούν στην πρόληψη ή και στην εξάλειψη των λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος. Προστίθεται και ερευνα για τα cranberry vaccinium macrocarpon. Η πηγή αποτελεί εμπορικό προιόν.
Βελτίωση της υγείας του γαστροεντερικού συστήματος
Εκτός από τις ισχυρές ανθοκυανίνες που περιέχουν τα μπλε μούρα, αυτά είναι πλούσια και σε ένα σύμπλεγμα αντιοξειδωτικών ουσιών που ονομάζεται ελλαγικό οξύ, το οποίο έχει ισχυρή δράση στο να μπλοκάρει την πορεία εκείνη του μεταβολισμού η οποία μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο. Σε μια μελέτη στην οποία συμμετείχαν πάνω από 1200 ηλικιωμένοι άνθρωποι, αυτοί που έτρωγαν τις περισσότερες φράουλες (άλλος ένας καρπός που περιέχει ελλαγικό οξύ) αποδείχθηκε ότι είχαν τρεις φορές λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν κάποια μορφή καρκίνου από εκείνους που έτρωγαν λιγότερες φράουλες. Εκτός όμως από την περιεκτικότητά τους σε ελλαγικό οξύ, τα μπλε μούρα περιέχουν υψηλά ποσοστά πηκτίνης, μιας διαλυτής ίνας η οποία έχει αποδειχθεί ότι μειώνει την χοληστερίνη και αποτρέπει τα οξέα της χολής να μεταλλαχθούν σε μια ουσία που θα μπορούσε να προκαλέσει καρκίνο.
Περαιτέρω
http://www.ayushveda.com/tipson/nutritional-values-and-benefits-of-blueberry-consumption/
• Τα αντιοξειδωτικά που περιέχονται στα μπλε μούρα βοηθούν στην μείωση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα άτομα μεγάλης ηλικίας.
• Η οπτική μνήμη αυξάνεται από μια ουσία η οποία είναι γνωστή με το όνομα ανθοκυανοσίδη και η οποία βρίσκεται στα μπλε μούρα. Αυτή επίσης προλαμβάνει την απώλεια της όρασης σε νεαρότερες ηλικίες.
• Βοηθά στην πρόληψη των λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος στον άνθρωπο. • Οι ανθοκυανίνες που υπάρχουν σε μεγάλες ποσότητες στα μπλε μούρα βοηθούν στην εξάλειψη του E. coli.
• Η πτεροστιλβένη βοηθάει στην μείωση και στην διατήρηση χαμηλών επιπέδων της χοληστερίνης στο αίμα.
• Αυτά τα φρούτα συσχετίζονται επίσης με ασθένειες όπως η άνοια και η νόσος Alzheimer. Έχει αποδειχθεί ότι η κατανάλωση μπλε μούρων βοηθά στην προστασία του εγκεφάλου και στην αποτροπή της υπερβολικής πίεσης.
• Η παρουσία Kaempferol στα μπλε μούρα ελαχιστοποιεί την απειλή για καρκίνο των ωοθηκών στις γυναίκες.
• Η διάρροια καθώς και προβλήματα που σχετίζονται με την δυσκοιλιότητα μπορούν να ελεγχθούν με την κατανάλωση μπλε μούρων.
• Η παρουσία στα μπλε μούρα μιας ουσίας που είναι γνωστή ως τανίνη βοηθάει στην μείωση της φλεγμονής στον πεπτικό σωλήνα.
Πηγή: ecoblueberries.com

Καλλιεργητικές τεχνικές
Γενικά, η αρώνια μπορεί να καλλιεργηθεί σε όλους σχεδόν τους τύπους εδαφών, με την προϋπόθεση ότι τα εδάφη πρέπει να αποστραγγίζονται, διότι το φυτό είναι ευαίσθητο στην περίσσεια νερού. Δεν απαιτεί παρά ελάχιστο κλάδεμα. Πρέπει να κλαδεύονται τα ξερά κλαδιά, ώστε το φυτό να αναπτύσσεται σε φωτεινότερες συνθήκες. Η αρώνια είναι μία βιολογική καλλιέργεια, καθώς δεν προσβάλλεται από ασθένειες και για τον λόγο αυτό δεν χρειάζεται ραντίσματα και λιπάνσεις (παρά μόνο με ζωικά ή φυτικά υπολείμματα, κοπριά).

Απαιτήσεις σε κλίμα-έδαφος
Είναι είδος λιτοδίαιτο, και μπορεί να καλλιεργηθεί ευρύτατα σε διαφορετικά κλίματα (ξηρά ή υγρά) και εδάφη (αμμώδη έως πηλώδη, όξινα, ουδέτερα, αλκαλικά). Ευδοκιμεί και αναπτύσσεται ταχύτερα σε υγρά, ελαφρά και τυρφώδη εδάφη. Απαιτεί ηλιοφάνεια, αλλά δύναται να ευδοκιμήσει και σε ημίσκια περιβάλλοντα. Η αρώνια αντέχει σε παγετούς (-25 °C), όμως επηρεάζεται από υψηλές θερμοκρασίες (καύσωνες >42 °C). Σέλος, πρέπει να ποτίζεται το καλοκαίρι, ιδιαίτερα στα πρώτα τρία έτη μετά την φύτευση (κατά προτίμηση με στάγδην άρδευση).

Προετοιμασία του εδάφους-Αποστάσεις φύτευσης
Πριν την φύτευση γίνεται μια αναμόχλευση του εδάφους με φρέζα και στη συνέχεια διανοίγονται οπές βάθους 50 εκ. (όταν τα φυτάρια είναι τριετή), ανάλογα με την απόσταση φύτευσης (φυτευτικός σύνδεσμος). Οι κατάλληλες αποστάσεις φύτευσης, σε μέτρα, είναι 3 x 3, 3 x 2,5 ή 3 x 2 μ. Ακολουθούν 1-2 κατεργασίες με φρέζα και ισοπέδωση του εδάφους. Στην συνέχεια μπορούν να δημιουργηθούν αναχώματα με διαστάσεις που ποικίλουν ανάλογα με το αρδευτικό σύστημα που έχει εγκατασταθεί στην φυτεία, την κλίση του εδάφους κ.α.

Λίπανση
Δεν χρειάζονται χημικά λιπάσματα, διότι η καλλιέργεια της αρώνιας γίνεται κατά κανόνα βιολογικά. Όμως η παραγωγή αυξάνεται με την εμπλουτισμό του εδάφους με οργανική ουσία (κοπριά), διότι βελτιώνεται η δομή και η σύσταση του εδάφους.

Άρδευση
Το φυτό είναι ευαίσθητο σε συνθήκες μακράς ξηρασίας και για τον λόγο αυτό χρειάζεται άρδευση (κατά προτίμηση σε στάγδην), ιδιαίτερα στα πρώτα έτη μετά τη φύτευση, διότι η άρδευση της φυτείας βελτιώνει κατά πολύ τις τελικές αποδόσεις

Ασθένειες-Εχθροί
Η φυτοπροστασία της αρώνιας δεν αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα, διότι η σκληρή και παχιά επιδερμίδα των φύλλων, καθώς και η μεγάλη περιεκτικότητα των φύλλων και των καρπών σε πολυφαινόλες αποτελούν σημαντική φυσική άμυνα για το φυτό. Επίσης, στην διεθνή βιβλιογραφία δεν έχουν αναφερθεί μέχρι σήμερα ασθένειες από μύκητες ή έντομα. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι τα άγρια πουλιά, διότι προκαλούν ζημιές, όταν οι καρποί ωριμάσουν. Για την προστασία από τα πουλιά χρησιμοποιούνται διάφοροι μέθοδοι (ηχητικές μέθοδοι, δίχτυα, σκιάχτρα, κ.α.).

Συγκομιδή – επεξεργασία
Η συγκομιδή των καρπών της αρώνιας για την Ελλάδα γίνεται χειρωνακτικά από τον Αύγουστο έως τα μέσα Σεπτεμβρίου. Οι καρποί διατηρούνται νωποί σε ψυγεία (2 °C) για διάστημα τριών μηνών και πωλούνται ως νωποί ή διατηρούνται σε καταψύκτες για μεγάλα χρονικά διαστήματα και πωλούνται ως κατεψυγμένοι. Επιπλέον, οι καρποί αφού αποξηραθούν, μπορούν να πωληθούν σε μορφή σταφίδας. Επίσης, οι καρποί μπορούν να μεταποιηθούν σε εμπορεύσιμα προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας και οικονομικής σημασίας, όπως μαρμελάδες, χυμούς, σιρόπι ή κρασί. Σημαντικό οικονομικό όφελος μπορεί προκύψει με την μετατροπή των εκχυλισμάτων των καρπών αρώνιας σε φαρμακευτικές ουσίες για την καταπολέμηση πολλών ασθενειών. Επισημαίνεται ότι ο πρώτος Ρώσος αστροναύτης/Γκαγκάριν χρησιμοποίησε σκευάσματα της αρώνιας για προστασία από την κοσμική και ραδιενεργό ακτινοβολία του σύμπαντος.

Αποδόσεις
Σήμερα, σε διεθνές επίπεδο οι εκτάσεις που καλλιεργούνται με αρώνια δεν είναι μεγάλες, αν και η ζήτηση σε καρπούς και μεταποιημένα προϊόντα αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο.
Σα φυτά, όταν φυτεύονται σε αποστάσεις 3 x 2 μ. είναι 160 ανά στρέμμα. Όταν στο αγρόκτημα τηρηθούν οι απαιτούμενες καλλιεργητικές φροντίδες (απομάκρυνση ανταγωνιστικής βλάστησης, πότισμα κατά την θερινή περίοδο, κλάδεμα των ξερών κλαδιών του φυτού και εμπλουτισμός με κοπριά), μετά από τρία έτη (όταν τα αρχικά φυτάρια που φυτεύτηκαν είναι ηλικίας τριών ετών), η παραγωγή είναι υψηλή. Η απόδοση σε καρπούς κατά μέσο όρο κυμαίνεται στα 10 κιλά/φυτό, ήτοι 1.600 κιλά/στρέμμα. Οι τιμές πώλησης των καρπών της αρώνιας στην διεθνή αγορά (Ευρώπη, Αμερική, Ρωσία, κλπ) κυμαίνονται από 4-6 ευρώ/κιλό οι νωποί και 5-7 ευρώ/κιλό οι κατεψυγμένοι. Οι χυμοί από 7-8 ευρώ/λίτρο, το λικέρ από 10-20 ευρώ/λίτρο και το κρασί από 15-30 ευρώ/λίτρο.

Πηγή: geoponoikozanis.blogspot.gr

ΤΟ ΙΠΠΟΦΑΕΣ
Το Ιπποφαές είναι ένα είδος που καλλιεργείται για την παραγωγή καρπών από δεκαετίες στην Ευρώπη και την Ασία αλλά και σαν φυτό για την προστασία των επικλινών εδαφών από τη διάβρωση, όπως και σαν καλλωπιστικό φυτό. Κατά την τελευταία δεκαπενταετία έχει εκδηλωθεί μία πραγματική λατρεία για το Ιπποφαές, του οποίου η καλλιέργεια άρχισε να εντατικοποιείται σε πολλές χώρες. Πολλοί ερευνητές σε Ευρώπη και Ασία αλλά και πιο πρόσφατα στην Αμερική, έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον γι αυτό το πολυδύναμο φυτό. Το 1989 στο Xian της Κίνας διεξήχθη το πρώτο διεθνές συνέδριο για το Ιπποφαές και την καλλιέργεια του. Στην συνέχεια ακολούθησαν ακόμη τέσσερα διεθνή συνέδρια. Το τελευταίο έγινε στο Κεμπέκ του Καναδά το 2007.
Η πρώτη βιομηχανία μεταποίησης των προϊόντων του Ιπποφαούς ιδρύθηκε στην Ρωσική πόλη Bisk το 1940 όταν ήδη είχαν γίνει γνωστές οι πολύτιμες ιδιότητες των καρπών, των σπόρων, των φύλλων και του φλοιού του. Τα προϊόντα της βιομηχανίας αυτής χρησιμοποιήθηκαν εκτός των άλλων και στην διατροφή των ρώσων κοσμοναυτών αλλά και σαν συστατικά της σύνθεσης των κρεμών που τους προστατεύουν από την επίδραση της κοσμικής ακτινοβολίας κατά την διάρκεια των διαστημικών τους ταξιδιών.

ΟΙ ΧΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΠΠΟΦΑΟΥΣ
Το Ιπποφαές είναι ένα από τα ελάχιστα είδη φυτών του οποίου χρησιμοποιούνται όλα τα μέρη, όπως είναι: οι καρποί, τα φύλλα, ο φλοιός, οι βλαστοί, οι σπόροι, το ξύλο και το ριζικό του σύστημα.
Οι χρήσεις του Ιπποφαούς είναι πολυάριθμες και τις κυριότερες συνοπτικά μπορούμε να τις κατατάξουμε στις εξής κατηγορίες:
α) Σαν τρόφιμο και ζωοτροφή: Οι χρήσεις του σαν τρόφιμο είναι οι εξής:
• Παραγωγή χυμών. Οι χυμοί αυτοί είναι πολύ πλούσιοι σε βιταμίνες, έχουν δε επίσης πολύ ωραία γεύση.
• Αλκοολούχα ποτά, όπως είναι διάφορα λικέρ, απεριτίφ, κρασιά, κλπ.
• Τα φύλλα, οι νεαροί βλαστοί και η πούλπα των καρπών μετά την επεξεργασία της, μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν ζωοτροφή των αγροτικών ζώων.
β) Σαν φαρμακευτικό φυτό:
• Οι τοπικές εφαρμογές του ελαίου του Ιπποφαούς, είναι κατάλληλες για την αντιμετώπιση των ερεθισμών του δέρματος, δερματίτιδων, εκζεμάτων κλπ.
• Το έλαιο του Ιπποφαούς που προέρχεται από τους σπόρους του, είναι πολύ πλούσιο σε βιταμίνες (C, Ε, Α, Β1, Β2, F, Κ, Ρ), τοκοφερόλες, φλαβονοειδή, πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, φυτοστερόλες, σάκχαρα, κλπ. Όλες αυτές οι ουσίες έχουν πολύτιμες φαρμακευτικές ιδιότητες για εσωτερική ή εξωτερική χρήση.
• Με τα φύλλα του και τους φλοιούς του γίνονται θεραπευτικά ροφήματα. Τα φύλλα του χρησιμοποιούνται νωπά ή αποξηραμένα. Τα ροφήματα αυτά έχουν πολύ καλά αποτελέσματα σαν αποχρεμπτικά αλλά και σε νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος.
γ) Σαν φυτό που χρησιμοποιείται από την βιομηχανία καλλυντικών:
• Τα φυτά που είναι κατάλληλα για την βιομηχανία καλλυντικών είναι αυτά των οποίων οι καρποί είναι πλούσιοι σε αντιοξειδωτικές ουσίες, σε βιταμίνες και σε φλαβονοειδή, δηλαδή στα στοιχεία που είναι πλούσιο το Ιπποφαές.
δ) Σαν φυτό με χρωστικές ιδιότητες:
• Τα φύλλα και οι νεαροί του βλαστοί περιέχουν μία ουσία την κερσετίνη που χρησιμοποιείται στην βιομηχανία της βαφής των νημάτων επειδή σε συνδυασμό με τα άλατα του σιδήρου δίδει ένα υπέροχο γκρίζο χρώμα.
• Οι χρωστικές των καρπών του χρησιμοποιούνται στην βιομηχανία τροφίμων και την φαρμακοβιομηχανία.
ε) Φυτό με αγρονομικό και περιβαλλοντικό ενδιαφέρον:
• Το ριζικό του σύστημα διακλαδίζεται πολύ γρήγορα, και έχει την σπάνια ιδιότητα της δέσμευσης του ατμοσφαιρικού αζώτου σε συμβίωση με ακτινοβακτήρια. Το φυτό αυτό προσαρμόζεται σε άγονα εδάφη και επιπλέον τα εμπλουτίζει με άζωτο. Επίσης το Ιπποφαές είναι φυτό που μπορεί να ανεχτεί υψηλές συγκεντρώσεις χλωριούχου νατρίου στο έδαφος και επομένως είναι κατάλληλο για φύτευση κατά μήκος των οδών όπου τον χειμώνα διασπείρεται αλάτι για προστασία των οχημάτων από τον παγετό αλλά και κατά μήκος των ακτών για την προστασία τους από την διάβρωση.
• Χρησιμοποιείται σαν αντιδιαβρωτικό φυτό των επικλινών εδαφών, με πολύ εντυπωσιακά αποτελέσματα στην αποκατάσταση πολλών επικλινών εδαφών και κυρίως των πυρόπληκτων περιοχών.
• Χρησιμοποιείται σαν φυτό στο οποίο η άγρια πανίδα ευρίσκει καταφύγιο, αλλά και σαν φυτό φυτοφρακτών για την προστασία των καλλιεργειών από τους ανέμους και την προστασία της υγρασίας του εδάφους των καλλιεργειών.
• Σαν καλλωπιστικό φυτό στην Αρχιτεκτονική των κήπων λόγω της ιδιαίτερης αισθητικής αξίας που έχει ο θάμνος αυτός και του χρώματος των καρπών και του φυλλώματος του.
• Το ξύλο του Ιπποφαούς είναι πολύ σκληρό και χρησιμοποιείται στην ξυλουργική για την δημιουργία μπαστουνιών και ξύλινων μικροκατασκευών.

ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΚΑΙ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ
H γεωγραφική κατανομή του γένους Hippophae εκτείνεται μεταξύ 27ο και 69ο γεωγραφικό πλάτος και μεταξύ 7ο δυτικό και 122ο ανατολικό γεωγραφικό μήκος. Εντούτοις μεταξύ των πέντε ειδών του γένους Hippophae, μόνο το Hippophae rhamnoides L. έχει μία γεωγραφική κατανομή τόσο μεγάλη που επεκτείνεται στην Ευρασία καλύπτοντας την Κίνα, την Μογγολία, τη Ρωσία, το Καζακστάν, την Τουρκία, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, την Ελβετία, την Ιταλία, τη Γαλλία, την Μεγάλη Βρετανία, τη Νορβηγία, τη Σουηδία και τη Φιλανδία.

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΟΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ
Το Ιπποφαές είναι ένα φυτό δίοικο, αγκαθωτό, φυλλοβόλο. Το ύψος του φθάνει συνήθως τα 2-4m στην Γαλλία, αν και στην Κίνα έχουν βρεθεί δένδρα με ύψος 18m αλλά και φυτά με ύψος μόλις 0,5m.
Τα φύλλα του μοιάζουν με εκείνα της ιτιάς και εμφανίζονται 7-10 ημέρες μετά την εμφάνιση των ανθέων. Εκφύονται εναλλασσόμενα και είναι μακρόστενα. Υπάρχουν φυτά που φέρουν μόνο αρσενικά άνθη και φυτά που φέρουν μόνο θηλυκά. Τα αρσενικά σε πολλές ποικιλίες είναι πιο πρώιμα από τα θηλυκά.
Ο καρπός του είναι ένα αχαίνιο με χρωματισμό που ποικίλει στην ωριμότητα του, από το κίτρινο μέχρι το κόκκινο. Το σχήμα του καρπού ποικίλει από το ωοειδές, το κυλινδρικό έως το σφαιρικό. Περικλείει ένα σπόρο. Το φυτό αυτό αναπτύσσεται σε ένα ευρύ πεδίο όσον αφορά το ρΗ του εδάφους, που κυμαίνεται από ρΗ 5 μέχρι 8, αλλά και σε παραθαλάσσιες περιοχές με πολύ μεγάλη αλατότητα.

ΟΙ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ
Η επιστημονική έρευνα πέτυχε να δημιουργήσει πολλές ποικιλίες που εξυπηρετούν τους σκοπούς για τους οποίους καλλιεργείται το Ιπποφαές. Υπάρχουν ποικιλίες που καλλιεργούνται αποκλειστικά για την παραγωγή αρσενικών φυτών που θα χρησιμοποιούνται σαν επικονιαστές ή για την παραγωγή θηλυκών φυτών ή για την παραγωγή αρσενικών και θηλυκών φυτών.
Μερικές από τις ποικιλίες του Ιπποφαούς που κυκλοφορούν στην διεθνή αγορά είναι οι εξής:
Chuyskaya: Η ποικιλία αυτή είναι μία όψιμη ποικιλία.
Katunskaya: Είναι μια ποικιλία που προσαρμόζεται πολύ καλά σε διάφορα περιβάλλοντα. Larissa: Η ποικιλία αυτή είναι ταχείας αναπτύξεως.
Lubimaya: Είναι μια ποικιλία που προσαρμόζεται πολύ καλά σε διάφορα περιβάλλοντα.
Luchezarnaya: Είναι μια ποικιλία που προσαρμόζεται πολύ καλά σε διάφορα περιβάλλοντα με κύριο χαρακτηριστικό την αντοχή της στην ξηρασία.
Marina: Είναι φυτό ταχείας ανάπτυξης.
Nomernaya: Είναι ποικιλία βραδείας ανάπτυξης.
Frugana: Η ποικιλία αυτή προέρχεται από την πρώην Ανατολική Γερμανία. Hergo: Το ύψος της φθάνει τα 3m όπως και της Leikora.
Leikora: Το ύψος της φθάνει τα 3-3,5m. Οι καρποί της είναι μεγάλοι κυλινδρικοί με μεγάλη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C .
Pollmix: Ποικιλία με αρσενικά φυτά, κλπ.

Η ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΤΟΥ ΙΠΠΟΦΑΟΥΣ
Το Ιπποφαές είναι είδος που προσαρμόζεται πολύ καλά στις αντιξοότητες του κλίματος. Το Ιπποφαές μπορεί να ανεχθεί θερμοκρασίες μέχρι -40ο C επειδή έχει ένα ειδικό γονίδιο που του δίνει αυτή την ικανότητα. Αν και το Ιπποφαές αντέχει στην ξηρασία, η αφθονία των βροχοπτώσεων ευνοεί την παραγωγή καρπών. Το Ιπποφαές πρέπει να φυτεύεται σε περιοχές που η ετήσια βροχόπτωση ξεπερνά τα 400mm.
Στο φυσικό του περιβάλλον, το Ιπποφαές συνήθως φύεται σε πλαγιές, ή στις όχθες ρυακιών και κατά μήκος των ακτών, ενώ μπορεί να αναπτυχθεί σε ένα μεγάλο εύρος εδαφών. Το Ιπποφαές είναι φυτό που προσαρμόζεται και μπορεί να αναπτυχθεί ακόμη και σε οριακά εδάφη όπως είναι τα χαλικώδη εδάφη ή τα αμμώδη που είναι φτωχά σε θρεπτικές ουσίες και τα οποία έχουν μικρή δυνατότητα συγκράτησης του ύδατος, σε αντίθεση με τα περισσότερα καλλιεργούμενα φυτά. Στις περιοχές αυτές η προσθήκη λιπασμάτων, κυρίως φωσφορικών, κατά τη φύτευση και η άρδευση κατά τη διάρκεια της καρποφορίας μπορούν να είναι αποτελεσματικοί παράγοντες και να αυξήσουν την παραγωγή.
Υπάρχουν διάφορες καλλιεργητικές τεχνικές που ευνοούν τη διατήρηση της υγρασίας του εδάφους και περιορίζουν τις απώλειες του. Μία από αυτές τις τεχνικές είναι εκείνη, της κάλυψης της επιφάνειας του εδάφους (εδαφοκάλυψη) με πλαστικό ή με άλλα μέσα επάνω στις γραμμές φυτεύσεως. Παρά το ότι το φυτό αυτό είναι πολύ ανθεκτικό σε καταστάσεις ξηρασίας, μία πολύ παρατεταμένη περίοδος ξηρασίας χωρίς βροχοπτώσεις, μπορεί να είναι επιζήμια για τα νεαρά δενδρύλλια. Στις περιπτώσεις αυτές καλό είναι να προβλέπεται η άρδευση των δενδρυλλίων έστω και με μικρές ποσότητες νερού.

Οι αποστάσεις των γραμμών φυτεύσεως θα ευρίσκονται σε τέτοια απόσταση ώστε, σε συνδυασμό με τις αποστάσεις των φυτών επί της γραμμής, να φυτευτούν περίπου 150-170 φυτά το στρέμμα, ενώ ταυτόχρονα θα λαμβάνουμε υπόψη μας το πλάτος των μηχανημάτων που θα χρησιμοποιηθούν στην καλλιέργεια ώστε να γίνονται οι καλλιεργητικές εργασίες απρόσκοπτα. Στην συνέχεια σε κάθε γραμμή φυτεύσεως καθορίζονται οι θέσεις όπου θα γίνουν οι λακκούβες στις οποίες θα φυτευτούν τα δενδρύλλια.
Μια αναλογία αρσενικών φυτών στο ύψος του 8-10% του συνολικού αριθμού των δένδρων, εξασφαλίζει την ομαλή γονιμοποίηση. Για όλες τις εργασίες που μπορεί να γίνουν με μηχανικά μέσα μία απόσταση μεταξύ των γραμμών 3,5-4,0m ώστε να μπορούν να κυκλοφορούν τα μηχανήματα, ο δε προσανατολισμός των γραμμών να είναι στον άξονα βορράς-νότος για τον καλύτερο φωτισμό των φυτών.
Τα φυτά πρέπει να έχουν επίσης, κατάλληλες αποστάσεις επί της γραμμής φυτεύσεως. Μία απόσταση 1,5-1,8m θεωρείται ικανοποιητική. Κάθε υλικό καλύψεως, οργανικό ή ανόργανο, μπορεί να εφαρμοστεί στο έδαφος και να χρησιμεύσει σαν εδαφοκάλυψη. Η χρησιμοποίηση της εδαφοκαλύψεως σαν μέσο ελέγχου των ζιζανίων, έχει αποδειχτεί ότι έχει και τις εξής ακόμη θετικές επιδράσεις στα φυτάρια που αναπτύσσονται:
• Στη διατήρηση της υγρασίας του εδάφους. Τα αποτελέσματα είναι πιο εντυπωσιακά στις περιπτώσεις που δεν εφαρμόζεται άρδευση.
• Η διατήρηση της θερμοκρασίας του εδάφους

Οι ετήσιες εργασίες συντήρησης της φυτείας
Το Ιπποφαές, έχει πολύ μικρότερες ανάγκες σε άζωτο, σε φωσφόρο και σε κάλιο, από τα άλλα καλλιεργούμενα δένδρα. Συνιστάται μία λίπανση με 50-60kg/στρ υπερφωσφορικό το οποίο πρέπει να ενσωματώνεται στο έδαφος κατά την προετοιμασία της φύτευσης, όπως και μία ποσότητα 2-2,5 τόνους/στρέμμα με κοπριά.
Όπως και στα άλλα φυτά που δέχονται κλάδεμα, έτσι και στο Ιπποφαές διακρίνονται δύο είδη κλαδέματος :
• Το κλάδεμα σχηματισμού. Αυτό το κλάδεμα, αποσκοπεί στον τελικό σχηματισμό του μεγέθους και του σχήματος του θάμνου για τα επόμενα χρόνια της παραγωγικής ζωής του.
• Το κλάδεμα καρποφορίας. Πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο, και έχει στόχο την ανάπτυξη ικανοποιητικής παραγωγής καρπών κάθε χρόνο.

α) Το κλάδεμα σχηματισμού
Δύο τρόποι κλαδέματος σχηματισμού μπορούν να εφαρμοστούν στο Ιπποφαές ώστε να δημιουργηθεί ένα δένδρο με ένα κεντρικό ελαφρά τροποποιημένο άξονα ή ένα δένδρο με κυπελλοειδή μορφή.

β) Το κλάδεμα καρποφορίας
Το Ιπποφαές συνήθως φθάνει σε ύψος 2-3m σε ηλικία 4 ετών. Στην ηλικία αυτή σχηματίζεται ο κύριος κορμός και οι βραχίονες του θάμνου ο οποίος πρέπει κάθε χρόνο να καθαρίζεται από τους πλάγιους βλαστούς που φύονται από τη βάση του αλλά και αυτούς που είναι στο εσωτερικό του κυπέλλου. Τα βλαστάρια που έχουν μεγάλο μήκος πρέπει να κορυφολογούνται ώστε να ευνοείται η ανάπτυξη πλάγιων βλαστών. Επίσης μετά από 3-4 χρόνια θα πρέπει σταδιακά να ανανεώνονται οι καρποφόροι βλαστοί ώστε να διατηρούνται τα φυτά για πολλά χρόνια παραγωγικά.

Η Ζιζανιοκτονία
Τα μέτρα που εφαρμόζονται για την καταπολέμηση των ζιζανίων είναι τα εξής:
• Γίνεται χρησιμοποίηση της κατάλληλης εδαφοκάλυψης
• Γίνεται κατάλληλη μηχανική κατεργασία του εδάφους μετά τη φύτευση των δενδρυλλίων. Η κατεργασία του εδάφους δεν πρέπει να γίνεται σε βάθος μεγαλύτερο των 8-10cm από την επιφάνεια, ώστε να μη καταστρέφεται το ριζικό σύστημα του Ιπποφαούς.
• Χρησιμοποιούνται πολυάριθμα εγκεκριμένα ζιζανιοκτόνα, ανάλογα με το είδος των ζιζανίων. Για την καταπολέμηση των πλατύφυλλων ζιζανίων, κατά τη φύτευση των δενδρυλλίων, χρησιμοποιούνται ζιζανιοκτόνα όπως τα: carfentrazone-ethyl, flumioxazin, terbacil, sulfentrazone. Για την καταπολέμηση των αγροστωδών ζιζανίων χρησιμοποιούνται τα κάτωθι ζιζανιοκτόνα: clethodim, sethoxydim, fluazifop-p-butyl.
Το Ιπποφαές μπορεί να πολλαπλασιαστεί εγγενώς με σπόρους και αγενώς με μοσχεύματα, (χλωρά μοσχεύματα, ξηρά μοσχεύματα, μοσχεύματα ριζών), με παραφυάδες ή με μικροπολλαπλασιασμό. Ο μικροπολλαπλασιασμός των μεριστωμάτων ήδη έγινε αντικείμενο μερικών ερευνών, αλλά η μέθοδος αυτή δεν χρησιμοποιείται παρά από ελάχιστους φυτωριούχους.
Ο πολλαπλασιασμός με σπόρους είναι η μέθοδος που μπορεί να εφαρμοσθεί πιο εύκολα. Η μέθοδος αυτή αρμόζει κυρίως για παραγωγή φυτών που προορίζονται για φύτευση φυτοφρακτών που στη συνέχεια δεν απαιτούν πολλές καλλιεργητικές φροντίδες ή για τη φύτευση επικλινών εδαφών ή για δενδροφυτεύσεις οδικών αξόνων. Τα σπορόφυτα δεν είναι κατάλληλα για παραγωγή καρπών επειδή τα φυτά που προέρχονται από αυτόν θα είναι 50% αρσενικά και 50% θηλυκά, ενώ οι καρποί τους δεν θα είναι ομοιόμορφοι.
Άλλη μέθοδος είναι εκείνη των μοσχευμάτων, κατά την οποία χρησιμοποιούνται ημίξηρα ή ξηρά μοσχεύματα. Τα φυτά που καλλιεργούνται συστηματικά πρέπει να προέρχονται από μοσχεύματα και να προέρχονται από παραγωγικές ποικιλίες.

ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Οι καρποί του Ιπποφαούς συγκομίζονται σχετικά δύσκολα επειδή δεν έχουν μίσχους ή οι μίσχοι τους είναι πολύ μικροί με αποτέλεσμα να παραμένουν σταθερά προσκολλημένοι στους βλαστούς. Επίσης στις περισσότερες των ποικιλιών του Ιπποφαούς, οι βλαστοί φέρουν μακριά αγκάθια πράγμα που δυσκολεύει τη συγκομιδή των καρπών με τα χέρια. Αν σε αυτό προσθέσουμε, το μικρό μέγεθος των καρπών και την ευαισθησία που παρουσιάζουν στην πίεση των χεριών, τότε πολύ εύκολα συμπεραίνουμε ότι, η μηχανική συγκομιδή αποτελεί μία αναγκαιότητα για εκείνον που θέλει να εκμεταλλευθεί οικονομικά την καλλιέργεια του Ιπποφαούς Η μηχανική συγκομιδή αποτελεί μία αναγκαιότητα για χώρες, όπως είναι οι ευρωπαϊκές, όπου τα ημερομίσθια κυμαίνονται σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με τις ασιατικές.

Οι κυριότερες μέθοδοι μηχανικής συγκομιδής είναι οι εξής:
α) Η γερμανική μέθοδος
Η μέθοδος αυτή συνίσταται στην αποκοπή των καρποφόρων κλάδων με ψαλίδια, την τοποθέτηση των κλάδων αυτών μαζί με τους καρπούς στην κατάψυξη σε θερμοκρασίες -25ο C. Στην συνέχεια ανάλογα με τις ποσότητες καρπών που θέλει κανείς να χρησιμοποιήσει, οι καρποφόροι βλαστοί εξέρχονται από την κατάψυξη και τινάζονται ώστε να πέσουν οι καρποί. Η μέθοδος αυτή, έχει τα μειονεκτήματα ότι, έχουμε συγκομιδή καρπών κάθε δύο χρόνια και ότι γίνεται ισχυρό κλάδεμα των βλαστών μέσα στο καλοκαίρι, δηλαδή σε ακατάλληλη εποχή.
β) Η μέθοδος της δόνησης των βλαστών του φυτού
Η μέθοδος αυτή στηρίζεται στην ίδια αρχή με εκείνη που χρησιμοποιείται για τη συγκομιδή των ελιών, των κερασιών, των δαμασκηνιών και των υπόλοιπων καρποφόρων δένδρων. Η αρχή αυτή συνίσταται στην εφαρμογή στον κορμό ή στα κλαδιά του δένδρου μίας δόνησης με τη βοήθεια ενός κατάλληλου μηχανισμού. Η δόνηση αυτή έχει μία διάρκεια και μία συχνότητα που ποικίλει και με τη βοήθεια της οποίας, αποσπάται ο καρπός από το δένδρο. Ο καρπός πίπτει στο έδαφος ή σε κατάλληλη συλλεκτική «ομπρέλα» που απλώνεται στη βάση του δένδρου. Ο μηχανισμός της δόνησης, μπορεί να είναι χειροκίνητος ή να είναι μεγαλύτερου μεγέθους και να είναι μηχανοκίνητος. Με αυτή την μέθοδο έχουμε παραγωγή καρπών κάθε χρόνο. Η μέθοδος αυτή είναι η καλύτερη.

Η ΘΡΕΠΤΙΚΗ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ
Η χημική σύνθεση των καρπών
Ο καρπός του Ιπποφαούς ζυγίζει μεταξύ 270 και 580 mg ανάλογα με την ποικιλία και την ωριμότητα. Η εφαρμογή πίεσης στους καρπούς, δίνει χυμό σε ποσοστό 60-85%.
Το Ιπποφαές έχει δύο πηγές ελαίου στους καρπούς του. Οι σπόροι του περιέχουν 6,47- 20,2% ελαίου και η σάρκα που περιβάλει τους σπόρους και η οποία περιέχει 3-8% ελαίου.
Οι φυσικές ιδιότητες, κυρίως η σχετική πυκνότητα, η αγωγιμότητα, η επιφανειακή τάση και ο δείκτης διάθλασης λαμβάνονται υπόψη σε μία ανάλυση του χυμού. Οι τιμές που λαμβάνει ο δείκτης διαθλάσεως δείχνουν την περιεκτικότητα του χυμού σε σάκχαρα και συνήθως κυμαίνονται μεταξύ 10,8-15,6% που αντιστοιχούν σε 10,8ο -15,6ο Brix. Οι καρποί του Ιπποφαούς, είναι μεταξύ των πλέον θρεπτικών και πλούσιων σε βιταμίνες καρπών. Περιέχουν 10 είδη βιταμινών αλλά και έλαια, σάκχαρα, ιχνοστοιχεία, φλαβονοειδή, φυτικά χρώματα, πρωτεΐνες και ανόργανα άλατα όπως, σίδηρο, ασβέστιο, μαγγάνιο κλπ. Αναλυτικότερα για τις βιταμίνες και τα έλαια μπορούμε να αναφέρουμε τα κάτωθι.
Οι καρποί του Ιπποφαούς είναι πλούσιοι στις βιταμίνες (C, Ε, Α, Β1, Β2, F, Κ, Ρ). Έρευνες που έγιναν σε καρπούς της ποικιλίας sinensis, έδωσαν συγκεντρώσεις βιταμινών Α, Β2 και C πολύ πιο υψηλές από εκείνες άλλων λαχανικών και φρούτων όπως τα καρότα, οι ντομάτες και τα πορτοκάλια .
Τα έλαια που προέρχονται από τους καρπούς του Ιπποφαούς είναι μοναδικά επειδή η περιεκτικότητα τους σε λιπαρά οξέα ποικίλει ανάλογα από το αν τα έλαια αυτά προέρχονται από τα μαλακά μέρη (πούλπα, επιδερμίδα) ή το σπόρο. Έχουν γίνει πολυάριθμες εργασίες με αντικείμενο τη σύνθεση των ελαίων σε λιπαρά οξέα του καρπού του Ιπποφαούς από διάφορους ερευνητές σε διαφορετικές ποικιλίες, υποποικιλίες και πηγές προελεύσεως. Το έλαιο των σπόρων χαρακτηρίζεται από την υψηλή περιεκτικότητα του σε ακόρεστα λιπαρά οξέα (85-90%), μεταξύ των οποίων τα δύο ουσιώδη λιπαρά οξέα. Το λινολεϊκό οξύ ή ω-6 και το α-λινολενικό οξύ ή ω-3. Τα δύο αυτά ακόρεστα λιπαρά οξέα μπορεί να αντιπροσωπεύουν μέχρι το 70% της συνολικής περιεκτικότητας σε λιπαρά οξέα. Υπάρχουν και άλλα λιπαρά οξέα στους σπόρους του Ιπποφαούς, όπως τα: το ολεϊκό οξύ (13-30%), το παλμιτικό οξύ (7-20%), το στεαρικό οξύ (2-9%).

Η μεταποίηση και τα παράγωγα του Ιπποφαούς
Παρά το ότι η χρήση του Ιπποφαούς στην Ευρώπη και την Ασία είναι γνωστή από αιώνες, η βιομηχανική δραστηριότητα για την παραγωγή και αξιοποίηση διατροφικών παραγώγων καθυστέρησε να αναπτυχθεί και αυτή έγινε στην Ρωσία, την δεκαετία του 1940.Τα επόμενα χρόνια η βιομηχανία μεταποίησης του Ιπποφαούς αναπτύχθηκε στη χώρα αυτή πάρα πολύ με αποτέλεσμα παράγωγα του φυτού αυτού να αποκτήσουν τέτοια φήμη και αξιοπιστία ώστε να χρησιμοποιηθούν ακόμη και στη διατροφή των αστροναυτών, αλλά και σαν βασικά συστατικά των κρεμών του δέρματος για την προστασία των αστροναυτών από την κοσμική ακτινοβολία.
Την δεκαετία του 1980, η Κίνα, εγκατέστησε τις πρώτες φυτείες Ιπποφαούς και από το 1982, μέχρι σήμερα ιδρύθηκαν περίπου 150 βιομηχανίες στις οποίες παράγονται 200 διαφορετικά είδη προϊόντων με βάση όλα τα εκμεταλλεύσιμα συστατικά του Ιπποφαούς. Πιο πρόσφατα, ιδρύθηκαν στη Γερμανία, τη Γαλλία, τον Καναδά και σε άλλες χώρες, πολλές βιομηχανίες επεξεργασίες των προϊόντων του φυτού αυτού και την παραγωγή πολυάριθμων προϊόντων.

Θεραπευτικές ιδιότητες του Ιπποφαούς
Το Ιπποφαές χρησιμοποιήθηκε στην παραδοσιακή ιατρική του Θιβέτ και της Μογγολίας για περισσότερα από 1000 χρόνια. Οι χρήσεις του ήταν εναντίον του βήχα, σαν αποχρεμπτικό, όπως και για την βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος όπως και της λειτουργίας του πεπτικού συστήματος.

Γενικά μπορούμε εν συντομία να αναφέρουμε τις εξής ευεργετικές επιδράσεις του Ιπποφαούς στον ανθρώπινο οργανισμό.
• Σαν φάρμακο επείγουσας ανάγκης σε περιπτώσεις πληγών και εγκαυμάτων.
• Εναντίον των καρδιαγγειακών νοσημάτων
• Εναντίον του εκζέματος, δερματίτιδας, αλλεργίας κλπ.
• Εναντίον των φλογώσεων των εσωτερικών επιφανειών των κοιλοτήτων του ανθρώπου.
• Εναντίον δερματικών στιγμάτων
• Σαν διατροφικό συμπλήρωμα ιδίως σε περιπτώσεις στρες ή νευρικής ανορεξίας, αναρρώσεως κλπ.
• Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος

Σαν καλλυντικό μπορούμε να αναφέρουμε τα κάτωθι:
• Τα έλαια του Ιπποφαούς μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν συστατικό πολλών καλλυντικών.
• Σε πομάδες και ανανεωτικές κρέμες (αντιγήρανσης)
• Σε πομάδες και κρέμες για ευαίσθητα και αλλεργικά δέρματα
• Σε πομάδες για χρήση στην επιφάνεια των χειλιών
• Για κρέμες για το ευαίσθητο δέρμα των μωρών,
• Για την φροντίδα του στήθους των γυναικών που θηλάζουν το βρέφος τους
• Για κρέμες πριν, κατά και μετά την ηλιοθεραπεία
• Σαν συστατικό των σαμπουάν και την περιποίηση των μαλλιών
• Για κρέμες μετά το ξύρισμα
• Σαν συντηρητικό (πλούσιο σε βιταμίνη Ε
• Σαν χρωστικό υλικό

Πηγές: symagro.com & kpe-melit.flo.sch.gr (pdf)